برای افزایش کارایی در نظام آموزشی باید کارآفرینی در مسیر آموزش قرار گیرد و در این مسیر دانش‌آموزان مهارت‌های زندگی و ارتباطی و همچنین مهارت‌های گفت‌وگو، اعتماد به نفس، فرهنگ کار گروهی، استقلال و اعتماد‌پذیری را در آموزشگاه «بهار جان و خرد» فرا می‌گیرند
اهمیت و لزوم بررسی سطح کیفی و آموزشی مدارس بر کسی پوشیده نیست چون بخش مهمی از آینده کودکان امروز در ارتباط با مدرسه وتفکری که به واسطه آن رشد می‌یابد، شکل گرفته و شاید بیراه نباشد که بخش اعظم این تفکر را وابسته به تفکر و عملکرد مدیر یک مدرسه بدانیم. چه بسیار فرزندانی که با توجه به شیوه مدیریت سازنده مدیر مدرسه حتی در یک مقطع، در مسیری متفاوت قرار گرفته و وارد راهی سازنده شده‌اند.
حسین موذنی کلات، مدیر مدرسه «بهار جان و خرد»، از آن دست مدیرانی است که در جهت تعلیم و تربیت دانش‌آموزان خود با محوریت نگاه کیفی تلاش می‌کند. او در روز نخست ماه پایانی تابستان ۱۳۴۸ در شهرستان کلات، سرزمین تاریخ و طبیعت، متولد شده است و در این گفت‌وگو از ارزش‌ها و اصولی که برای ترویج فرهنگ کار و کارآفرینی به دانش‌آموزان این شهر آموزش داده می‌شود، صحبت می‌کند.
- حسین موذنی کلات را چگونه برای ما معرفی می‌کنید؟
در خانواده‌ای اصیل و متدین زاده شدم و بالیدم. پدرم کارمند مرکز بهداشت و درمان کلات بود که سی سال تمام با صداقت و دلسوزی خدمت کرد و بازنشسته شد. مادرم نیز نازنینی از تبار سادات و عشق و ایثار است. دوران ابتدایی تا متوسطه را در زادگاهم گذراندم و در سال ۶۷ که کلاس سوم تجربی بودم با تعدادی از همکلاسی‌هایم در جبهه حق علیه باطل توفیق خدمت یافتم. پس از بازگشت، به توصیه پدرم وارد دانشسرای تربیت معلم شدم و در مهرماه ۶۹ رسماً شغل معلمی را از روستاهای کلات شروع کردم و در چند پایه مختلف آموزگار شدم. به قول معروف باید جان ببخشی تا آموزگار شوی. اما موهبت شگفت زندگانی‌ام همان سال و همزمان با شروع به کارمعلمی‌ام بود که شیفته نازنینی از خانواده سادات و متدین شدم که هرچه یافته‌ام از گرمی، مهر و همراهی او و البته شفاعت برادر شهیدش است.
- آیا به غیر از معلمی در ارگان‌ها و مجموعه‌های دیگری هم فعالیت داشته‌اید؟
پس از آن دوره، سال‌هایی را در پست‌های اداری آموزش و پرورش، هیأت مدیره و مدیرعامل تعاونی مصرف فرهنگیان انجام وظیفه کردم. از سال ۸۱ تا ۸۳ مأمور به وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی شدم. سرپرستی اداره فرهنگ و مسئولیت کتابخانه‌های عمومی شهرستان کلات را برعهده گرفتم. در دوره دوم شورای اسلامی شهرکلات با رأی اعتماد همشهریان عزیزم عضو شورا شدم و همزمان به مدت چهار سال ریاست شورای شهرستان را به عهده داشتم. در اردیبهشت ۸۲ با طرح ایده برگزاری همایش کلات‌شناسی توسط اولین فرماندار شهرستان جناب آقای دکتر ذاکر، دبیری همایش کلات‌شناسی را بر عهده گرفتم که این همایش به همت همه کلاتی‌ها، شور و شوق و شکوه و افتخار برای کلات به ارمغان داشت. از سال ۸۶ تا ۸۹ به وزارت کشور مأمور و به عنوان شهردار مزداوند سرخس مشغول به کار شدم. از سال ۹۰ تا ۹۲ در ناحیه ۳ مشهد خدمت کردم و در اوایل دولت تدبیر و امید، جاذبه زادگاهم سبب رفتن من به کلات شد. با ابلاغ مدیرکل وقت استان جناب آقای دکتر حسینی از بهمن ماه۹۲ تا مرداد۹۶ به عنوان مدیر آموزش و پرورش کلات منصوب شدم. برگزاری جشنواره‌های عشایری استان، همایش‌های متعدد در ایام هفته معلم، توسعه و مشارکت خیرین مدرسه‌ساز، تشکیل کانون بازنشستگان فرهنگی، رتبه‌های دورقمی کنکورتوسط فرزندان کلات، حاصل تلاش همه همکاران عزیزم دراین دوره بود.
پس از اتمام مأموریت دوباره به مشهد برگشتم و خداوند را سپاسگزارم که به لطف و عنایت او در سال سی و سوم خدمتم، به عنوان مدیر دبیرستان «سرآمد رأفتی» آموزش و پرورش ناحیه ۷ مشهد که در سال ۹۹-۹۸ نیز مدیر نمونه استانی معرفی شدم. خداوند را شاکرم که در کنار همسر و سه فرزندم احساس آرامش می‌کنم. در طی سال‌هایی که به کار آموزشی و اجرایی گذشت به اینجا رسیدم که از گلستان دنیای هستی همیشه می‌توان گل‌های زیبا چید.
- دانش‌آموزی که در مدرسه «بهار جان و خرد» پرورش می‌یابد چه آموزه‌هایی را در ساحت‌های تربیتی فرا می‌گیرد که در مدارس دیگر کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد؟
در راستای تحقق اهداف و سیاست‌های عالی نظام تعلیم و تربیت و راهکارهای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، ساحت‌های شش‌گانه تعلیم و تربیت با تصدیق و گواه خانواده‌ها و اولیا و تأیید معاونت محترم آموزش ابتدایی ناحیه ۷ دبستان «بهار جان و خرد» توانسته کارنامه‌ای قابل قبول ارائه کند. باتوجه به اینکه تعلیم و تربیت نباید تک‌ساحتی باشد یعنی در کنار آموزش به ساحت‌های دیگر هم پرداخته شود، لذا تربیت اقتصادی حرفه‌ای، تربیت علمی و فناوری، تربیت اجتماعی سیاسی، تربیت زیستی بدنی، تربیت هنری و زیبایی شناختی و به ویژه تربیت اعتقادی، عبادی و اخلاقی دانش‌آموزان به عنوان زیربنای تعلیم و تربیت مورد توجه قرار می‌گیرد. به همین دلیل، شعار مدرسه «بهار جان و خرد» همزمان با شروع به کار و تأسیس آن در مهرماه ۹۸ «تعلیم و تربیت تمام ساحتی با محوریت مدرسه کیفی» بود.
در سند تحول برای هریک از دوره‌های تحصیلی هدفی تربیتی مطرح شده، یعنی در دوره اول ابتدایی هدف عمده تربیت، یادگیری مهارت‌های پایه است و در دوره دوم ابتدایی هدف تربیتی، هویت‌یابی است، لذا علاوه بر آموزش، به دانش‌آموزان نقش داده می‌شود و همچنین اصول زیست محیطی را نیز فرامی‌گیرند.
- یک رویکرد رسانه‌های ما ترویج فرهنگ کارآفرینی است و شما هم یک کارآفرین در حوزه آموزش هستید، آیا از مسیری که انتخاب کرده‌اید، رضایت دارید؟
همه می‌دانیم که آموزش و پرورش هم از نظر کمی و هم از نظر کیفی نقش اول را در توسعه کشور ایفا می‌کند چراکه هم تولید سرمایه می‌کند، هم سرمایه انسانی، هم سرمایه فرهنگی و هم سرمایه اجتماعی. لذا با توجه به اینکه بنده ۳۳ سال در حوزه آموزش و پست‌های اداری و اجرایی انجام وظیفه نموده‌ام جزو نقاط قوت خود می‌دانم و نسبت به آن احساس افتخار می‌کنم که نهایتا به رضایت نیز ختم می‌شود.
- شما چه ویژگی‌هایی مرتبط با فرهنگ و کارآفرینی را در مسیر آموزش دنبال می‌کنید؟
باید عرض کنم جامعه‌ای پیشرو است که از نیروی انسانی ماهر، متخصص، نوآور، خلاق و خود باور برخوردار باشد و یکی از راه‌های رسیدن به چنین هدفی تربیت افرادی با داشتن روحیه خلاق و کارآفرین است که قسمت اعظم مسئولیت این آموزش برعهده مدارس است. همچنین تربیت دانش آموزان محقق وکارآفرین از اهداف سند تحول بنیادین است و می‌دانیم که محوری‌ترین هدف سند تحول بنیادین هدایت دانش‌آموزان در رسیدن به حیات طیبه است که باید در شش عرصه تعلیم و تربیت هدایت شوند. برای افزایش کارایی درنظام آموزشی باید کارآفرینی در مسیر آموزش قرار گیرد و دراین مسیر دانش‌آموزان مهارت‌های زندگی و ارتباطی و همچنین مهارت‌های گفت‌وگو، اعتماد به نفس، فرهنگ کار گروهی، استقلال و اعتماد‌پذیری را در آموزشگاه «بهار جان و خرد» فرا می‌گیرند.
- چالش‌هاوقوانین محدودکننده آموزش و فرهنگ‌سازی برای کسانی که می‌خواهند در حوزه فرهنگی کارآفرینی کنند را برای ما بازگو کنید.
با توجه به اینکه کارآفرینی در نظام آموزشی ما مبحث جدیدی است و آموزش پایه‌ای کارآفرینی هنوز در مدارس ما شکل نگرفته است، از طرفی مشوق‌های کارآفرینی نیز از سوی متولیان امر بسیار ضعیف است اگر فرد کارآفرین تشویق نشود ممکن است پس از مدتی بدون انگیزه و دلسرد شده و کار خود را ترک کند. دیگر اینکه تامین منابع مالی هم می‌تواند یکی از چالش‌های پیش روی حوزه کارآفرینی باشد. لذا برای اینکه کارآفرینی به نتیجه برسد و نظام آموزشی کارآفرین تربیت کند باید بستر آموزشی، قانونی و حمایتی از کارآفرینان مهیا شود.
- آیا مدارس غیردولتی در تحقق اهداف تعیین‌شده موفق بوده‌اند؟
درباره نقش مدارس غیردولتی باید عرض کنم که عدالت آموزشی، کیفیت آموزشی و مشارکت مثلثی است که این سه ضلع اهداف مهم آموزش و پرورش را در سند تحول بنیادین تشکیل می‌دهد و توسعه مدارس غیردولتی دقیقاً به این اهداف مهم کمک می‌کند. اگر بخواهیم به بخشی از دستاوردهای مدرسه «بهار جان و خرد» در همین مدت کوتاه فعالیت اشاره کنم کسب مقام اول در ناحیه 7 و استان در طرح «بازی و یادگیری» است. این دبستان به عنوان دبیرخانه تولید محتوای آموزشی ریاضی پایه ششم، مدرسه حامی قطب1 در ناحیه 7 و مجری طرح خوانا انتخاب شده است.
- در پایان اگر نکته‌ای دارید، با مخاطبین در میان بگذارید.
در پایان از حمایت‌ها و سیاست‌های راهبردی معاونت محترم آموزش ابتدایی آموزش و پرورش ناحیه ۷ تشکر می‌کنم. همچنین از پشتیبانی و حسن همکاری خدمات و زحمات بی‌دریغ همکارانم جناب آقای دکتر مروارید و جناب آقای مهندس یوسفی و همچنین مدیر و معاونین و معلمین دبستان «بهار جان و خرد» صمیمانه سپاسگزاری می‌کنم و موفقیت همه آن‌ها را از خداوند متعال خواهانم .
جا دارد به طور خاص از دست اندرکاران روزنامه وزین اعتماد در خراسان رضوی اعم از سرپرستی، سردبیر، تحریریه، عکاسان و خبرنگاران عزیز که در ترویج کارآفرینی در حوزه آموزش و تعلیم و تربیت به دبستان «بهار جان و خرد» اعتماد کرده و این مصاحبه را انجام دادند صمیمانه و خالصانه سپاسگزاری کنم.