خبرگزاری رویترز گزارش داده که کشورهای ازبکستان و تاجیکستان از امریکا خواسته‌اند که تعدادی از هواپیماهای افغانستان را که در جریان سقوط کابل به این کشورها برده شده‌اند را نگه دارند.این خبرگزاری به نقل از مقامات امریکایی گفته‌است که حکومت امریکا درخواست این دو کشور را در زمینه نگه‌داری تعدادی از هواپیماهای افغانستان بررسی می‌کند.
به گزارش خبرگزاری افق،این در حالی است که بر اساس تخمین خلبانان افغان، آن‌ها در جریان سقوط کابل ۴۶ هواپیما را به ازبکستان و ۱۷ هواپیمای دیگر را به تاجیکستان برده‌اند.
این هواپیماها از سوی امریکا در اختیار نیروهای امنیتی حکومت پیشین قرار گرفته‌بود.
طالبان بارها از ازبکستان خواسته‌اند تا هواپیماهای یادشده را به آن‌ها تحویل دهد؛ درخواستی که علیرغم روابط سیاسی تاشکند – کابل، هنوز اجابت نشده‌است.
ده‌ها خلبان نیروی هوایی افغانستان هم که در جریان سقوط به کشور تاجیکستان رفته‌بودند پس از چند ماه بلاتکلیفی به تاریخ ۱۸ عقرب توسط امریکا به کشور سوم منتقل شدند.
این گروه از خلبانان در پایان جنگ افغانستان با هواپیماهای نظامی به تاجیکستان رفتند و توسط مقامات تاجیک بازداشت شدند و منتظر انتقال به ایالات متحده بودند.
این گروه از نظامیان افغان، آخرین تیم عمده خلبانان آموزش‌دیده توسط امریکا بود که با تسلط طالبان به خارج از افغانستان گریخت و در تاجیکستان در بلاتکلیفی به سر می‌برد.
بارها گزارش‌هایی درباره بازداشت این افراد توسط دولت تاجیکستان منتشر شد و از جمله گفته می‌شد که یکی از خلبانان زن که باردار بوده، نگران سرنوشت کودک‌اش بوده‌است.
با این حال، تعدادی از اعضای نیروی هوایی ارتش پیشین که هنوز در افغانستان باقی مانده‌اند به رویترز گفته‌اند که از دشمان سابق خود وحشت دارند و از ترک کشور ناامید هستند.
شماری از این نیروها اقدامات احتیاطی مانند جابه‌جایی خانه به خانه، حذف اطلاعات حساس از موبایل و جدا شدن از خانواده را به کار گرفته‌اند تا به دست طالبان نیافتند.
اما دیوید هیکس؛ یک فرمانده بازنشسته ایالات متحده که زمانی فرماندهی آموزش نیروی هوایی افغانستان را بر عهده داشت، اکنون یک مؤسسه خیریه را برای تخلیه و اسکان پرسنل سابق افغان رهبری می‌کند.
گروه هیکس گفته‌است که به ده‌ها نیروی هوایی افغانستان برای خروج از افغانستان کمک کرده؛ اما تخمین می‌زند که هنوز تعداد بیش‌تری در افغانستان باقی مانده‌اند.