دربان ثانی: تولید و اشتغال خستگی‌ام را در میکند
نمی‌شود زیر باد کولر نشست و از دسترنج دیگران استفاده کرد. اینهایی که می‌گویند نمی‌صرفد، نمی‌توانیم و نمی‌شود در واقع تولید‌کننده نیستند
من نمی‌خواهم کار دولت را تمجید یا نقد کنم. ما بخش خصوصی هستیم و باید مشکلات خودمان را بشناسیم و آن‌ها را برطرف کنیم. ما نباید ضعف خودمان را گردن دولت اندازیم. ما به تنهایی تصمیم می‌گیریم اما دولت در تصمیم‌گیری مستقل نیست
سوتیتر: در شرایط فعلی اقتصاد اگر تجربه و دانش خود در حوزه «بازرگانی» را بتوانید به «تولید» و «اشتغال‌زایی» منجر کنید، یک افتخارآفرین بخش خصوصی هستید
علیرضا دربان‌ثانی یک کارآفرین توانمند است که سال‌ها تجربه در حوزه تجارت را در سال 1378 به مجموعه «کالا کودک توس» برده و شعار «تلاش برای بهبود» را در تمام این سال‌ها دنبال کرده و امروز باکیفیت‌ترین محصولات را با برندهای ثبت شده‌ای چون «های‌بی‌بی‌لند»، «های دنت»، «آیلین» و… تولید میکند که تا کنون ده کشور دنیا مقصد این تولیدات بوده‌اند. او در حال حاضر عضو هیئت مدیره اتاق مشترک ایران و تاجیکستان و کانون کارآفرینان خراسان رضوی است. در ادامه مصاحبه ما با او درباره فرصت‌ها و چالش‌های پیش‌روی تولید در سال جاری را می‌خوانید.
- عرصه تولید در سال 1400 را چطور ارزیابی می‌کنید و چه افق‌هایی پیش رو می‌بینید؟
با وجود تمام سختی‌ها، اتفاق‌هایی که در این‌چند ساله در مورد تحریم‌ها افتاد همه فرصت بود. برای تمام تولیدکننده‌ها در تمام حوزه‌ها زمینه برای موفقیت فراهم بود. احتمالا تولید و روش و شیوه کار کردن، مواد اولیه، سرمایه‌گذاری، ماشین‌آلات و مدیریت ایراد داشته است. اما در واقع تحریم‌ها برای تولید بسیار موثر و زمینه‌ها فراهم بود. جاهایی دولت کمک کرد چه به موقع و چه باتاخیر. اینکه چگونه شخص بتواند سراغ آن برود و از دست دولتی‌ها بیرون بکشد مطلب دیگری است که به خود سرمایه‌گذار وکارآفرین ربط دارد. در برخی موارد حتی باید سراغ استاندار رفت و گره واقعی را پیدا کرد. صرفا گله کردن هیچ مشکلی را برطرف نمی‌کند. اکثر کسانی که صرفا در تریبون‌ها ایراد می‌گیرند در بخش خصوصی اهل کار نیستند و در دولت سنگ‌اندازی می‌کنند تا کار پیش نرود و رانتی ایجاد شود.
- در مجموع فضا برای تولیدبخش خصوصی هموار است؟
بله. این تجربه چهل سال کار کردن من است. اگر کسی کاری، زحمت‌کش و دلسوز باشد و دنبال تولید وکار باشد و به چیز دیگری فکر نکند موفق خواهد بود. خیلی از دانشجویانی که از دانشگاه وارد بازار کار می‌شوند می‌خواهند بدون زحمت به چیزی برسند. اگر قرار است تولیدی انجام شود باید به رنج ناشی از تولید هم فکر کرد. امکان ندارد که یک نفر زحمت بکشد و دیگری نتیجه کار او را ببیند. نمی‌شود زیر باد کولر نشست و از دسترنج دیگران استفاده کرد.اینهایی که می‌گویند نمی‌صرفد، نمی‌توانیم و نمی‌شود در واقع تولید‌کننده نیستند.
- در حوزه کاری شما چطور است؟
من در حوزه ماشین‌آلات و موارد اولیه فعالم. در اولی صد درصد و در دومی بیش از 80 درصد نشده است که بخواهم برای مواد اولیه شش ماه کارخانه تعطیل شود. همیشه پیش‌بینی می‌کردم و مشکلات گمرکی را می‌دیدم. اینکه کشتی مجبور است در شرایط تحریم دور بزند را می‌دیدم. تولید‌کننده باید باهوش باشد و شرایط را رصد کند. خود شما می‌توانید با فکر به کسب و درآمد و زندگی مشغول باشید و این گونه می‌شود حتی تحریم‌ها را دور زد. باید گاهی زودتر اقدام کرد، گاهی باید پول بی‌شماری را سرمایه‌گذاری کرد و بسیاری از راه‌های دیگر وجود دارد. اگر نیازی است تسهیلاتی از بانک گرفته می‌شود این مبالغ باید در درون خود مجموعه هزینه شود و به جای دیگری نرود. اگر برخی از ما بدهی‌های طولانی مدت داریم شک نکنید که این مبالغ جاهای دیگری خرج شده است. این‌هاست که می‌تواند به تولید کشور کمک کند. تا صحبت از تولید می‌شود همه می‌گویند که دولت حمایت نکرد. البته من نمی‌خواهم کار دولت را تمجید یا نقد کنم. ما بخش خصوصی هستیم و باید مشکلات خودمان را بشناسیم و آن‌ها را برطرف کنیم. ما نباید ضعف خودمان را گردن دولت بندازیم. ما به تنهایی تصمیم می‌گیریم اما دولت در تصمیم‌گیری مستقل نیست.
- تولید در شرایط فعلی می‌تواند مسیر خوبی داشته باشد و به نتیجه برسد؟
باید فکر و برنامه‌ریزی کرد و تولید خوبی را راه‌انداخت و به سوددهی رسید. همین که کار به ثمر رسید به سوددهی هم می‌رسد. سوددهی البته صرفا منافع اقتصادی تنها نیست. برندسازی، تولید، صادرات، اشتغال و پیشرفت کشور و رفاه مردم هم سوددهی است. چرا وقتی من می‌توانم تولید کنم توان، استعداد، نیروی انسانی و مواد اولیه آن را دارم فقط برای یک منطقه کشور درست کنم؟ مگر نمی‌توانم برای دیگر مناطق کشور تولید کنم. وقتی این ظرفیت هست چرا از آن استفاده نکنیم. چرا ما نشسته‌ایم که کسی زیر بغل ما را بگیرد. اصلا قرار نیست کسی زیر بغل ما را بگیرد. قرار است که اگر مانعی هست برداشته شود که تولید روان شود. تولید غیر از کار بازرگانی است. اگرشروع شد و یک سال تداوم داشت موفقیت دارد. بازرگانی اگر یک هفته تعطیل باشد می‌شود جنس هفته گذشته را فروخت اما در تولید این امکان وجود ندارد. وقتی تولید قطع می‌شود زیان‌آور می‌شود. اینکه ما از دولت می‌خواهیم به ما کمک کند برای سرعت‌بخشی به جریان تولید است. اگر ما خواهشی از دولت داریم صرفا برای تسهیل کار است.
- فکر می‌کنید دولت توانسته است در این نقش تسهیل‌گر خوب ظاهر شود؟
من فکر می‌کنم بله. خیلی جاها کارهای خوبی انجام شده است. ما گمرکی در خراسان رضوی داریم. گروه گمرک مشهد واقعا سنگ تمام گذاشته‌اند. این را من نمی‌گویم. بخش خصوصی منصف به آن اعتقاد دارند. در شرایطی که یک روز من نمی‌توانستم حتی بارم را در استان خالی کنم؛وقتی کسی کار خوبی انجام می‌دهد باید قدردانی شود. گروه گمرک خراسان رضوی و شهر مشهد خوب عمل کرده است و چیزی که ما از آن‌ها نشنیده‌ایم «نه» است. در گمرک به شما «نه» نمی‌گویند. این خیلی خوب است. اتفاقا کمک می‌کنند و راه‌های زیادی جلوی پای شما می‌گذارند.
- شما چه توقعی از دولت دارید؟
شرایط تغییر کرده و سرعت بهتری گرفته است اما ما هنوز توقع پیشرفت و بهبود اوضاع را داریم که اگر به یک سازمان دولتی مراجعه می‌کنیم این احترام را قائل شوند که هر کسی از سوی یک شرکت تولیدی به دولت مراجعه کرد حداکثر کاری که می‌شود را برای او انجام دهند. فعالیت ما به ساعت مرتبط است و اگر سرعت کار کم شود هزینه‌ها افزایش می‌یابد.
خوشبختانه مشغول کار هستیم و به برکت امام رضا(ع) مشکل جدی نداریم و اگر هم مشکلی بوده حل و فصل شده است. همین الان در سه شیفت مشغول کار هستیم و پیش‌بینی شده است که در سال 1400 بتوانیم کار را توسعه دهیم. جهش تولید در مجموعه ما شروع شده است و همین الان می‌توانم بگویم بخشی از کار ما افزایش تولید داشته است. خوشبختانه کالاهای جدیدتر با سبد محصولی متنوع در راه است و در کنار همه اینها تنها کاری که مثل همیشه باید انجام شودیک قیمت مناسب با کیفیت بالا است. در سال 1400 با نصب و راه‌اندازی ماشین آلات بخشی از کار ما توسعه می‌یابد که در کنار آن توسعه فضا و بهبود کیفیت را داشته است. در سال 1400 بیش از صد نفر نیرو می‌توانیم جذب کنیم.
- راز این خستگی ناپذیری شما در چیست؟
وقتی کار را درست و خوب انجام بدهید و به کاری که انجام می‌دهید اعتماد و ایمان داشته باشید کار خستگی نمی‌آورد. اتفاقا این بیکاری است که خستگی می‌آورد. البته شده است که ما هم خسته شده‌ایم اما از کار نیفتاده‌ایم. اگر آدم باورش این باشد که کار خیر انجام دهد از کار و فعالیت تولیدی خسته نمی‌شود. وقتی به مردم کالای با کیفیت می‌دهیم احساس رضایت داریم و این معنی کار درست و سنجیده قدم برداشتن است. امسال چهلمین سالی است که من فعالیت تولیدی دارم و در تمام این سال‌ها با چشم خودم تأثیر کار درست را دیده‌ام. می‌توانم قسم بخورم که همین کالایی که ما تولید می‌کنیم اگر مشابه آن را از خارج وارد کنیم سه برابر قیمت تمام می‌شود. این هنر است و اینجاست که خستگی آدم در می‌شود. اگر تحمل بیشتری داشته باشیم خستگی‌ها برطرف می‌شود هرچند که کار تولیدی خستگی ندارد. ما دنبال درآمد زیاد نیستیم و دنبال افزایش تولید هستیم.
همیشه با خودم می‌گویم هر کسی که در ایران است با من نسبت دارد و من برای او تولید می‌کنم. تولید و ایجاد شغل خستگی‌ام را در میکند. یک زمانی بیست و پنج کارگر داشتم و آرزو می‌کردم که سی نفر کارگر داشته باشم ولی امروز 700 نیرو دارم. همه اینها به خواست خداوند متعال است.