دولت سیزدهم با درک اینکه انرژی های تجدیدپذیر می‌تواند به رفع ناترازی برق کمک کند، زمینه توسعه آن را به روش های مختلف فراهم کرده است تا کشور در فصول تابستان و زمستان با مشکل مواجه نشود اما برخی بانکها در این مسیر چندان همراهی نمی‌کنند.
به گزارش اعتمادساز، در خصوص این همراه نبودن بانکها در توسعه تجدیدپذیرها در خراسان رضوی می توان به آخرین نشست شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی استان در سال ۱۴۰۲ اشاره کرد که این مساله مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
ظرفیت استان خراسان رضوی برای راه‌اندازی نیروگاه‌های خورشیدی و بادی مطلوب است، این استان دارای ظرفیت بی‌نظیری در زمینه تابش آفتاب بوده و به طور متوسط سالانه حدود ۳۰۰ روز آفتابی دارد که برای مولدهای خورشیدی بسیار مناسب است، از مناطق بادخیزی در نیشابور، سبزوار و خواف نیز برخوردار است که بعضا نیروگاه های بادی در آنها راه اندازی شده است.
آنچه بیشتر مدنظر دولت سیزدهم بوده، ترویج استفاده از نیروگاه های خورشیدی و تولید برق توسط خود مردم است، در این راستا از یک سو نیروگاه های خورشیدی به عنوان یک اهرم حمایتی در اختیار مددجویان کمیته امداد امام خمینی (ره) قرار گرفته و از سوی دیگر بخش صنعت نیز درصدد استفاده از این نیروگاه ها برای تامین برق مورد نیاز خود برآمده است.
با توجه به هزینه بالای صفحات خورشیدی و سایر تجهیزات نیروگاهی، پرداخت تسهیلات بانکی و حمایت بانکها از متقاضیان این بخش از تاکیدات دولت سیزدهم بوده اما به نظر می رسد کوتاهی هایی در این زمینه انجام گرفته است.
سرمایه گذاری پنج هزار میلیارد ریالی برای نیروگاه های خورشیدی
مدیر دفتر بازار برق شرکت توزیع نیروی برق خراسان رضوی به رسانه ها گفته بود که تاکنون ارزش سرمایه‌گذاری در نیروگاه‌های خورشیدی این استان به پنج هزار میلیارد ریال رسیده است به طوری که در ۲ سال گذشته در حوزه عملیاتی این شرکت هزار و ۱۱۵ نیروگاه خورشیدی انشعابی مربوط به مشترکان برق به ظرفیت مجموع ۱۰ هزار و ۳۰۰ کیلووات نصب شده است.
مهدی مرزبانی افزود: تاکنون پنج نیروگاه خورشیدی بزرگ مقیاس به ظرفیت ۷.۳۳ مگاوات در خراسان رضوی نصب شده است، با توجه به سیاستهای دولت سیزدهم برای افزایش تولید برق با انرژیهای تجدیدپذیر، نرخ خرید تضمینی برق از این نیروگاه‌ها در ۲ سال گذشته افزایش قابل توجهی داشته که باعث ترغیب مشترکان به نصب این سامانه ها و افرایش ظرفیت تولید انرژی در استان شده است.
مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی نیز از راه اندازی شهرک صنعتی تخصصی ویژه «انرژیهای پاک» یا انرژیهای تجدیدپذیر در حوالی مشهد خبر داد و گفت: شهرک صنعتی تخصصی انرژیهای تجدید پذیر در نزدیکی شهرک صنعتی مشهد (کلات) با سرمایه گذاری بخش خصوصی ایجاد خواهد شد.
شهرک صنعتی تخصصی انرژیهای تجدید پذیر در نزدیکی شهرک صنعتی مشهد (کلات) با سرمایه گذاری بخش خصوصی ایجاد خواهد شدجعفر فرشچی افزود: در کنار آن، شهرکهای صنعتی دیگری که زمین هایشان قابل استفاده برای تولید انرژی تجدیدپذیر باشد، در اختیار سرمایه گذاران برای تولید انرژی برق قرار خواهد گرفت.
رییس دبیرخانه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی که پیگیر بررسی این موضوع شده است، در این باره گفت: در این راستا، اجرای بخشنامه بانک مرکزی در خصوص پذیرش قراردادهای خرید تضمینی برق به عنوان ضمانت تسهیلات بانکی برای ایجاد نیروگاه‌های تجدیدپذیر، مهرماه امسال به همه بانکهای کشور ابلاغ شده است.
علی اکبر لبافی افزود: به طور معمول بانکها به متقاضیان زیر پوشش دستگاه‌های حمایتی مانند کمیته امداد امام خمینی (ره)، بهزیستی و بسیج، بانکها تسهیلات قرض الحسنه تا مبلغ یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال بابت خرید نیروگاه خورشیدی و تجهیزات آن پرداخت می کنند.
وی بیان کرد: در حوزه کمیته امداد و بهزیستی، تسهیلات بانکی به فرد متقاضی پرداخت نمی‌شود بلکه کمیته امداد یا بهزیستی به عنوان وکیل مددجو به پیمانکار ذیصلاح، که توسط شرکت توانیر ارزیابی شده و توان مالی و فنی مورد نظر را دارد، پرداخت می‌شود، لذا این فرآیند به طور کلی با نظارت دستگاه حمایتی انجام می گیرد، در واقع نظارت‌ها توسط شرکت توزیع برق و مشاوران کمیته امداد انجام می شود تا ضرورتی به دریافت وثیقه و یا تضمین از فرد برای دریافت تسهیلات بانکی نباشد.
بانکها تولید برق را نیز مانند تولید کالاهای دیگر در کارخانه ببینند
به گفته لبافی، حسب آنچه کمیته امداد امام خمینی (ره) خراسان رضوی اعلام کرده است از ایجاد ۱۱۰ هزار سهمیه کشور حدود ۱۰ هزار سهمیه معادل ۱۰ هزار نیروگاه پنج کیلوواتی مربوط به استان خراسان رضوی است و این سهمیه می‌تواند به میزان ۵۰ مگاوات به حل مشکل ناترازی انرژی کمک کند.
رییس دبیرخانه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی ادامه داد: تاکنون ۴۵۰ سهمیه از تسهیلات بانکی خراسان رضوی برای ایجاد نیروگاه های تجدیدپذیر پرداخت شده است و در حالی که پرداخت اقساط در این تسهیلات تضمین شده است هنوز بسیاری از بانکها، به ویژه شعب شهرستانی نسبت به پرداخت تسهیلات بدون ضامن اضافه مقاومت می‌کنند.
وی با تاکید بر ضرورت اجرای بخشنامه بانک مرکزی در خصوص ضمانت های تسهیلات بانکی مربوط به تجدیدپذیرها گفت: مقرر شده است نیروگاه‌های خورشیدی در شهرکهای صنعتی به عنوان واحد تولید برق حضور داشته باشند.
طبق بخشنامه بانک مرکزی مقرر شده است نیروگاه‌های خورشیدی در شهرکهای صنعتی به عنوان واحد تولید برق حضور داشته باشندلبافی اضافه کرد: با توجه به اینکه در برنامه پنجم توسعه دولت مسوولیت ساخت نیروگاه فسیلی یا تجدیدپذیر را ندارد و این امر به بخش خصوصی واگذار شده است، ضرورت دارد شبکه بانکی با همان نگاهی که به یک کارخانه، تسهیلات می‌دهد، به کارخانه تولید برق هم تسهیلات اعطا کند.
وی ادامه داد: انتظار می‌رود در خصوص قراردادهای خرید تضمینی برق که توسط ساتپا (سازمان انرژیهای تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق) برای نیروگاه های بزرگتر ایجاد می‌شود و دولت بازپرداخت آن را با کد یکتایی که در سامانه ملی مجوزها صادر شده است، ضمانت می‌کند؛ این فرآیند برای مزرعه‌های خورشیدی نیز طی شود تا شاهد رفع مشکل ناترازی انرژی باشیم.
رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی خراسان رضوی نیز در این باره گفت: ابلاغیه بانک مرکزی در خصوص پذیرش قراردادهای خرید تضمینی برق به عنوان ضمانت تسهیلات بانکی در شورای هماهنگی بانکهای خراسان رضوی مطرح شد که با حمایت دبیر شورا همراه بود.
نسرین عارفی افزود: با توجه به اینکه یک طرف قرارداد خرید تضمینی برق، دولت است، پیشنهاد شد که نظام بانکی دیگر از متقاضی تسهیلات، چک و سفته دریافت نکند، که این امر در شورای هماهنگی بانکهای استان مصوب و به بانکها ابلاغ شده است.
اجرای ابلاغیه بانک مرکزی در استان اجباری است
دبیر شورای هماهنگی بانکهای خراسان رضوی نیز در این باره گفت: در گذشته بانکها در حوزه انرژی های تجدیدپذیر تسهیلاتی ارائه کرده اند اما بانک مرکزی صراحتی در این باره نداشته است که قراردادهای خرید تضمینی به عنوان وثیقه مورد پذیرش نظام بانکی قرار گیرد لذا بانک ها قرارداد خرید تضمینی را همزمان با سفته قبول می کردند.
حمید صفایی نیکو افزود: اخیرا بانک مرکزی پیرامون این موضوع مصوبه ای داشته که به بانک ها ابلاغ شده است و بانک ها می توانند علاوه بر وثایق و تضامین اخذ شده، قرارداد خرید تضمینی را نیز به عنوان وثیقه بپذیرند.
وی اظهار کرد: در واقع ابلاغیه بانک مرکزی به بانک ها این اختیار را داده است تا در صورت امکان این امر محقق شود، در استان خراسان رضوی نیز تاکید شده است که همه بانکها ملزم به اجرای ابلاغیه بانک مرکزی هستند.
موضوع مزبور در نشست شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی به ریاست استاندار مطرح و مقرر شد که کمیسیون هماهنگی بانکهای خراسان رضوی ظرف یک هفته به همه بانکهای استان ابلاغ کند تا روند اعطای تسهیلات مذکور با پذیرش و اجرای بخشنامه بانک مرکزی در استان شتاب گیرد.
همچنین برای تسهیل و تسریع در روند پذیرش و بررسی تقاضاها و برخی ابهامات احتمالی کمیسیون هماهنگی بانکها، کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی خراسان رضوی، نهاد یا دستگاه‌های حمایتی دیگر، یک تفاهم نامه سه یا چهارجانبه تنظیم کنند تا بر اساس تفاهم نامه فرآیند اجرا در این زمینه شتاب یابد.
با توجه به ناترازی انرژی در کشور، استقرار نیروگاه‌های کوچک مقیاس برق تجدیدپذیر در صنایع موثر خواهد بود و باید از ظرفیت به وجود آمده در این حوزه استفاده شود که لازمه آن پذیرش قراردادهای خرید تضمینی برق به عنوان ضمانت تسهیلات در راستای ایجاد این نیروگاه‌ها به نوعی مشوق نهادهای مختلف و بخش خصوصی برای احداث این نیروگاه‌ها بوده و ضروری است بانکهای استانی به بخشنامه بانک مرکزی در این زمینه عمل کنند.
ایرنا