پنجره نیمه باز برجام در حال بسته شدن است و این در حالی است که تهران و واشنگتن هر دو باید هزینهها و فایدههای احیای برجام را در مقطع فعلی برآورد کنند. در یک سوی میدان ایران ایستاده که در میانه جدال با کرونا و وضعیت اقتصادی متاثر از تحریمها از سایر کشورهای منطقه برای تامین واکسن خارجی با مشکلات عدیده در حوزه خرید و پرداخت بانکی روبهرو است و در سوی دیگر میدان، امریکا و ۱+۴ که میگویند برجام، بهترین توافقی است که از نظر آنها میتواند نسبت به ماهیت برنامه هستهای ایران اعتمادسازی کند.
علی حسینیتاش معاون راهبردی شورای عالی امنیت ملی و علی باقری معاون سابق دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی و مسوول کنونی ستاد حقوق بشر قوه قضایی، از طرف رییسی در جلسات این کمیته شرکت میکنند. اعضای این کمیته را علی شمخانی از طرف شورای عالی امنیت ملی، عبدالرضا مصری، مجتبی ذوالنوری و وحید جلالزاده از سوی مجلس شورای اسلامی و علیاکبر صالحی و عباس عراقچی، از دولت تشکیل داده اند. این کمیته که زیرنظر شورای عالی امنیت ملی تشکیل شده، موظف است متن نهایی توافق وین را با «قانون اقدام راهبردی لغو تحریمها» (مصوبه هستهای سال گذشته مجلس شورای اسلامی) و همچنین با دستور رهبری در این باره تطبیق دهد. برخی کارشناسان و تحلیلگران معتقدند از نظر عرف سیاسی حضور نمایندهای از دولت آتی در روند تصمیمگیری درباره نحوه احیای برجام ضرورت دارد و همزمان حضور نمایندگانی چه از دولت آتی و چه از مجلس شورای اسلامی را تضمینی برای برخورد با برجام در صورت احیای آن در دولت بعدی میدانند. در چنین شرایطی در حالی که حسن روحانی، رییسجمهور میگوید اگر اختیارات لازم به رییس هیات مذاکرهکننده ایران داده شود، پروسه رفع تحریم به سرعت قابل آغاز است، فعلا اخبار رسمی از تهران گویای موکول شدن پروسه مذاکرات به پس از آغاز به کار دولت ابراهیم رییسی است.
در حالی که مذاکرات میان ایران و ۱+۴ و ایالات متحده به حالت تعلیق درآمده، توقفی در توسعه برنامه هستهای ایران یا تغییری در وضعیت تحریمهای ایالات متحده و همراهی سایرین با آن به وجود نیامده است. ایران توسعه کمی و کیفی برنامه هستهای در سطحی بسیار فراتر از تعهدات داده شده در برجام را ادامه میدهد و همزمان از تمدید رسمی تفاهم فنی موقت میان ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی مبنی بر تداوم حفظ تصاویر ضبط شده از دوربینهای آژانس در تاسیسات هستهای ایران خبری نیست، هر چند که مقامهای ایرانی میگویند تا احیای برجام این تصاویر ضبط شده را نه پاک میکنند نه به آژانس تحویل میدهند. از سوی دیگر آژانس بینالمللی انرژی اتمی میگوید اختلاف پادمانی با ایران درباره کشف ذرات اورانیوم در چند نقطه اعلام نشده از سوی تهران همچنان به قوت خود باقی است. هر چند ارتباط مستقیمی میان این اختلاف درباره برنامه هستهای ایران در گذشته دور و اجرای برجام در امروز و آینده وجود ندارد، اما باقی ماندن دو طرف در این وضعیت میتواند بر تاثیرگذاری این پرونده بر برخورد شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی بر تهران تاثیر بگذارد.