زلزله افغانستان، لرزه بر پیکر ساختمان‌های ناایمن مشهد

به گزارش اعتمادساز، موضوع استحکام ساختمان در کشوری چون ایران، که همه ساله شاهد وقوع حوادث طبیعی مختلفی از جمله زلزله است، بسیار مهم و حائز اهمیت بوده از این رو دستگاه های مختلفی در عرصه نظارت بر ساخت و سازها وجود دارند که در این حوزه فعالیت می‌کنند.

در واقع استحکام ساختمان ها رابطه‌ مستقیمی با میزان ایمنی آنها دارد که این موضوع از طریق نظارت دستگاه های مسوول در امر ساخت و سازهای شهری، تا حد زیادی عملیاتی و اجرا شده است.

توجه به این موضوع در شهرهای بزرگ همیشه مهم و دغدغه ای برای متولیان امر بوده است، چرا که در این شهرها، تراکم جمعیت بسیار بالا است و در صورت هرگونه سهل انگاری در این زمینه، بروز حوادث، تلفات جانی و مالی بسیاری به دنبال خواهد داشت.

در شهر چهار میلیون نفری مشهد هم، که موضوع ساخت و ساز در آن سالهاست سرعت زیادی پیدا کرده است، در صورت بی توجهی به شاخص هایی همانند استفاده از مصالح مرغوب و استاندارد، طراحی و معماری مناسب و ارتکاب تخلفات ساختمانی، امکان بروز حوادث جبران ناپذیر دور از ذهن نخواهد بود.

شناسایی ۱۲۸ ساختمان با اهمیت ناایمن در مشهد

کلانشهر مشهد ساختمان های ناایمن زیادی دارد که بسیاری از آنها به صورت غیرمجاز و عمدتا در مناطق حاشیه ای و کم برخوردار ساخته شده اند. اما در کنار این واحدهای مسکونی، برخی ساختمان ‌های بااهمیت از جمله مراکز بهداشتی و درمانی، مراکز تجاری، هتل ها، مجموعه های آب‌رسانی و برق رسانی، مدارس، سینماها، سالن های ورزشی،‌ فروشگاه های بزرگ و جایگاه های سوخت و … نیز ممکن است از ایمنی لازم برخوردار نباشند که این بسیار خسارتبار خواهد بود.

معاون آموزش، پیشگیری و نظارت سازمان آتش نشانی مشهد گفت: ۱۲۸ ساختمان ناایمن “با اهمیت خیلی زیاد، زیاد و متوسط” در مشهد شناسایی شده و اطلاعات آنها در سامانه جامع مدیریت و نظارت بر عمران و توسعه استان های سراسر کشور (منتاک) بارگذاری شده است.

۵۰۰ ساختمان مشهد اخطار نقض ایمنی دریافت کرده اند

حمیدرضا کافی ادامه داد: در نیمه نخست امسال از ۲ هزار و ۸۰۰ ساختمان بازدید ایمنی انجام شده است که برای ۵۰۰ ساختمان اخطار نقض ایمنی صادر شده است و وضعیت بقیه ساختمان‌ها نیز در دست بررسی است.

وی اضافه کرد: چنانچه مالکان ساختمان های ناایمن پس از دریافت سه نوبت اخطار، نسبت به رفع نقص ایمنی اقدام نکنند، به دادستانی مشهد، شهرداری منطقه و دفتر فنی استانداری معرفی شده و مشخصات آنها در سامانه منتاک وزارت کشور ثبت و بارگذاری می شود.

معاون آموزش، پیشگیری و نظارت سازمان آتش نشانی مشهد عنوان کرد: ایمنی شهروندان، خط قرمز آتش نشانی و دیگر دستگاه های متولی است و نظارت جدی بر اجرای قوانین این حوزه دارند.

ارجاع ساختمان های دارای نقص ایمنی به مراجع قضایی

بنا بر اعلام شهرداری مشهد، در سال ۱۴۰۰ تخلف ۱۸ هزار مِلک در کمیسیون ماده ۱۰۰ بررسی و رسیدگی شد و از این تعداد برای سه هزار و ۱۰۰ ملک ناایمن رای تخریب صادر شد. همچنین ۲۰۰ ساختمان در مرحله اسکلت در مناطق ۱۳ گانه مشهد با دستور قضایی تخریب شد و حدود ۸۰۰ بنا و دیوارهای خطرساز فاقد استحکام برچیده شد.

کارشناس سازه و استحکام بنای یکی از مناطق شهرداری مشهد در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: شهرداری بعد از تایید نقشه از سوی نظام مهندسی، پروانه ساختمانی صادر می‌کند و احداث ساختمان آغاز می‌شود و ایمن یا ناایمن بودن ساختمان در هنگام ساخت و بعد از پایان کار مشخص می‌شود که باید مورد بررسی قرار بگیرد.

مهدی بندی تصریح کرد: یکی از شاخص هایی که ایمنی ساختمان را مشخص می‌کند استحکام بنا و سازه است که از سوی سازمان نظام مهندسی مشخص می‌شود و اگر استحکام بنا و سازه دچار مشکل باشد پس از اعلام این سازمان، با مالک برخورد و ساختمان مهر و موم می‌شود.

وی ادامه داد: وضعیت امکانات آتش نشانی و مسایل مربوط به آن از دیگر شاخص‌های این بخش است و مالکان ساختمان های دارای نقص ایمنی، پس از صدور اخطار و عدم تمکین، برای رسیدگی به تخلف به دستگاه قضایی ارجاع داده می شوند.

این کارشناس سازه و استحکام بنا تصریح کرد: سرمایه‌گذاران و مالکان باید فکر کنند که بهره‌برداران ساختمان، خانواده خود آنان هستند و ناظران باید نظارت و بررسی دقیقی از ساختمان انجام دهند تا در زمان وقوع حوادثی چون زلزله برای هیچ کس اتفاق ناخوشایندی رخ ندهد.

بندی در خصوص رسیدگی به تخلفات در کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری نیز عنوان کرد: استحکام بنا یکی از مهمترین معیارهای نظارت این کمیسیون بر املاک است که در صورت احراز ناایمنی، برای بنا رای تخریب صادر می شود.

وی خاطرنشان کرد: این کمیسیون اگر چه در شهرداری مستقر است اما از نظر حقوقی شخصیتی مجزا از شهرداری دارد. این کمیسیون یکی از مراجع اختصاصی خارج از دادگستری است و اعضای تشکیل دهنده آن نمایندگان وزارت کشور، دادگستری، شورای اسلامی شهر و شهرداری هستند که مدیریت شهری و نحوه برخورد با تخلفات ساختمانی را بررسی می کنند.

قانون ملی ساختمان، حرکت در مسیر زندگی ایمن

سازمان نظام مهندسی ساختمان از دستگاه های مهمی است که با نظارت بر عملکرد مجریان طرح‌های عمرانی و صاحبان ملک می تواند در ارتقای کیفیت بناهای ساختمانی تاثیرگذار بوده و مانع از بروز تخلف در این حوزه شود.

مشاور رییس سازمان نظام مهندسی خراسان رضوی در خصوص تخلف در حوزه ساخت و سازها به خبرنگار ایرنا گفت: ساختمان هایی که پیش از تصویب فصل سه قانون مقررات ملی ساختمان ساخته شده اند، فاقد ایمنی لازم برای مقابله با خطرات زلزله و آتش سوزی هستند و در چنین مواردی تنها می توان با ارسال اخطار به مالکان از آنها خواست تا ایمنی لازم را در ساختمان های خود رعایت کنند.

مسعود ایاز عنوان کرد: نظام مهندسی به واسطه مهندسان ناظر بر تمام طرح های ساختمانی دارای مجوز نظارت دارد اما به علت نظارت نداشتن بر ساخت و سازهای غیرمجاز، نمی تواند نظری در خصوص آنها ارائه کند.

نظام مهندسی فقط بر ساختمان های دارای مجوز ساخت نظارت دارد و بر ساخت و سازهای غیر مجاز نمی تواند نظارت کند!وی در رابطه با وضعیت تجهیزات ایمنی به کار رفته در ساختمان ها و مراکز اصلی شهری گفت: ساختمان های جدید تابع فصل سوم مقررات ملی ساختمان ها هستند و بر این اساس از ایمنی لازم برخوردارند و مشکلی در این خصوص ندارند.

این کارشناس سازمان نظام مهندسی با بیان اینکه ایمن سازی ساختمان‌ها در گرو تعامل با دستگاه‌های مختلف شهری است،‌ گفت: هم اکنون تعامل خوبی میان این سازمان با نهادهای مختلف اعم از شهرداری و راه و شهرسازی وجود دارد چرا که اجرایی کردن تمام اصول استاندارد حوزه ساختمان بدون همکاری با این سازمان غیرممکن است.

ایاز با اشاره به فرایند نظارت نظام مهندسی بر مراحل ساخت یک ساختمان تصریح کرد: نظارت این سازمان، پس از درخواست اولیه شهرداری و در ابتدای اجرای طرح آغاز می شود، سپس در زمان اجرای عملیات ساختمانی با بررسی نقشه ساختمان، قراردادها و تعهد مهندسان ناظر ادامه می یابد.

مشاور رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی با بیان اینکه به مالکان ساختمان هایی که دارای نواقص ایمنی باشند، نسبت به رفع نواقص آن هشدار داده می شود، عنوان کرد: شهرداری، مرجع صدور مجوز ساخت و ساز است و باید نگاه جدیدی به این بخش داشته باشد تا ساخت و سازهای غیرمجاز شهری کاهش یابد.

بی شک توجه به استحکام بنای ساختمان، افزایش معیارهای استانداردسازی، برخورد قاطع با متخلفان فعال در این عرصه و نیز جلوگیری از ساخت و سازهای غیرمجاز در مناطق مختلف شهری، اقداماتی است که می تواند نقش موثری در افزایش ایمنی شهرها ایفا کند تا در هنگام بروز رخدادهایی چون زلزله شاهد بروز خسارات مالی و جانی نباشیم.

ایرنا