نخستین دوره جشنواره ملی صنایع خلاق فرهنگی عالم آل محمد(ع) که توسط دانشگاه بین‌المللی امام رضا(ع) وابسته به آستان قدس رضوی برگزار شد، با برگزاری آیین اختتامیه و معرفی برترین‌ها و برپایی نمایشگاه آثار برگزیده در مشهد به‌کار خود پایان داد.
به گزارش اعتمادساز، رجوعی، رئیس دانشگاه بین المللی امام رضا (ع)، ابتکار این جشنواره را برگرفته از سیاست های ابلاغی تولیت آستان قدس رضوی عنوان کرد و اظهارداشت: این جشنواره دو هدف اصلی را دنبال می‌کند، هدف اول توسعه اقتصاد فرهنگ و هنر مبتنی بر فرهنگ رضوی و هدف دوم جریان‌سازی و امتداد اجتماعی زیارت و اصلاح سبد مصرف فرهنگی خانواده‌ها است.
وی افزود: در کمیته علمی جشنواره بنا شد که بر اساس رسالت‌ها و ماموریت‌های آستان قدس رضوی، آثار مبتنی بر حوزه‌های کلیدی همچون بازی‌های رایانه ای، اسباب بازی و سرگرمی، ایده های نوآورانه در هنرهای دیداری و شنیداری، واقعیت افزوده و مجازی، نرم افزارهای کاربردی، ایده های خلاقانه در حوزه طراحی معماری اسلامی، صنایع دستی و هنرهای کاربردی، ایده‌های نوآورانه در صنعت چاپ، بسته بندی و نشر و مد و پوشاک باشد. با همتی که همکاران در دبیرخانه این جشنواره داشتند پنج رویداد هم در سطح کشور با مشارکت گسترده دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های معتبر برگزار شد.
رئیس دانشگاه بین المللی امام رضا (ع) تصریح کرد: این رویدادها شامل بخش شمال غرب که با همکاری دانشگاه هنر اسلامی تبریز و پارک علم و فناوری این شهر برگزار شد. رویداد اسباب بازی تهران با عنوان «سکو» که با همکاری حوزه هنری و مرکز نوآوری امید برگزار شد. رویداد سوغات فرهنگی زائر در شهر قم و سبک زندگی رضوی در شهر اصفهان با همکاری خانه نوآوری و خلاق اشراق و حوزه علمیه قم و در نهایت رویداد اسباب بازی مشهد که با همکاری مرکز کارآفرینی و نوآوری تحت حمایت شهرداری مشهد برگزار شد
رجوعی در خصوص آثار مورد داوری قرار گرفته نیز گفت: آثاری که به جشنواره رسید در مرحله اول بالغ بر 800 اثر بود که 400 اثر از این مرحله عبور کردند. بعد از داوری تخصصی 60 اثر از 400 اثر برگزیده شدند که در نمایشگاه مربوط به آثار برگزیده در معرض دید علاقه مندان قرار گرفت و از این بین 8 اثر نیز حائز رتبه های برتر شدند و دو اثر نیز در بخش دانش آموزی شایسته تقدیر شدند.
زمینه سازی و اعتلای گفتمان زیارت
محمد جواد استادی، دبیر بخش هنری این جشنواره نیز در گزارشی با تقدیر از نقش آستان قدس رضوی در زمینه سازی و اعتلای گفتمان زیارت، اظهار داشت: شاید برخی، خدمات آستان قدس رضوی را تنها به ارائه خدمات فیزیکی به زائران تقلیل دهند در صورتی که آستان قدس رضوی این ماموریت را دارد که گوهر بی نظیر زیارت را در جنبه های مختلف معرفتی، اجتماعی و فرهنگی برای هر کسی که بتواند از این مفهوم استفاده کند عرضه کند. هیچ زبانی بهتر از هنر برای عرضه این مفاهیم برای گروه های مختلف مردم وجود ندارد.
وی افزود: گنجینه عظیم هنری حرم مطهر رضوی، تنها موزه نیست، بلکه یک مکتب معرفتی است و هر شخصی با هر مذهب و گرایشی در سپهر حرم مطهر قرار می گیرد تحت تاثیر معنویت آن واقع می شود، چون هنرمندان در 800 سال گذشته تلاش کرده اند تا این مفاهیم را فرآوری کرده و آن ها را تبدیل به فرم های تاثیرگذار کنند.
استادی ادامه داد: پیوند سه حوزه مهم هنر، دانش و نوآوری می تواند زمینه ساز تولید محصولات، ایده ها و خدمات بزرگی باشد و بخش های مختلف در برگزاری این جشنواره تلاش کردند تا در همکاری با یکدیگرا ین حوزه ها را متبلور کنند.
دبیر بخش هنری این جشنواره تاکید کرد: باید تلاش کنیم محصولات تولید شده توسط این هنرمندان جشنواره را به تولید انبوه رساند و به دست مصرف کنندگان برسانیم. پس از امروز باید کار خود را آغاز کنیم.
چهار ویژگی صنایع خلاق چیست؟
حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای‌عالی انقلاب فرهنگی نیز با وسیع خواندن مفهوم صنایع خلاق فرهنگی، آن را شامل 4 ویژگی پشتیبانی دانش بنیان، خلاقیت و نوآوری، داشتن سرمایه فکری و اثر فرهنگی عنوان و اضافه کرد: صنایع خلاق فرهنگی که این جشنواره به دنبال آن است نیازمند الزاماتی است. یکی از این الزامات پیوند این صنعت با حکمت است.
وی ادامه داد: حکمت از سنخ علمی است که پشتوانه آن خرد ناب است. دومین الزام تقویت دانش بنیادها به شمار می رود. الزام سوم مالکیت معنوی است، مسئله ای که فراموش شده در حوزه صنعت ماست. چهارمین الزام حمایت در تجاری سازی است. هنرمندی که اثری را خلق کرده است باید حمایت شود تا بتواند خلق جدیدی را نیز به وجود بیاورد. و پنجمین الزام تقویت محتواست. ما باید محتوا و معارف اهل بیت را بتوانیم در این صنایع خلاق تجلی بدهیم.
همچنین حسن بلخاری، نویسنده، پژوهشگر و عضو فرهنگستان هنر نیز اظهار داشت: اگر بخواهیم تعریفی فلسفی در خصوص صنایع خلاق مطرح کنیم، باید به ارسطو رجوع کنیم جایی که بر خلاف استاد خود افلاطون که انسان را فقط در ساحت عملی و نظری تعریف می کرد، به قوه دیگری در جان و نهاد انسان با عنوان ابداع اشاره کرد که هستی شناسی هنر با این کار او آغاز شد؛ انسان تنها محصور در نظر و عمل نیست بلکه وجه سوم ابداع را نیز دارا است. این نکته بسیار مهمی در فلسفه هنر محسوب می‌شود.
بلخاری ادامه داد: عقبه نظری ابداع تخیل است که این هم نقطه تعالی و قدرت انسان است و هم می تواند باعث سقوط و حضیض او باشد. این بستگی دارد که انسان پنجره تخیل خود را به سمت عالم بالا و ملکوت یا به قلمروی ذلت باز کند. در هیچ تمدنی مانند تمدن اسلامی به اهمیت قوه تخیل انسان اشاره نشده است و باید از این زیربنا به خوبی استفاده کرد.
در پایان این مراسم و در بخش آثار برگزیده دانش آموزی این جشنواره، زهرا خانوردی موسی آبادی و آقای علی محمدی به عنوان منتخب معرفی و جایزه سکه طلا، تندیس و لوح تقدیر را دریافت کردند و در بخش اصلی جشنواره، و رتبه سوم خانم مرجان تاجپور برای تولید ماگ نابینایان و علی سلطانی به خاطر طراحی بازی فکری رئوفا در رتبه دوم با جایزه دو سکه طلا، مجید عابدی و پرستو شکیب برای تولید رومیزی برنجی تزئینی قابل استفاده به عنوان عطردان، وحید حسن زاده با صنایع دستی خلاقانه و آقای ظفری زیورآلات هنری و رتبه نخست جشنواره ملی صنایع خلاق فرهنگی عالم آل محمد (ع) نیز با جایزه سه سکه طلا به زهرا مطیع با تولید گرامافون، و هادی متولی با تولید جورچین رسید.
تسنیم