شماری از فعالان سیاسی،مقامات امنیتی و نظامی افغانستان معتقدند مردم کشور پس از دو دهه حضور آمریکا در این کشور و تحمیل هزینه های انسانی و مالی اکنون در آستانه خروج کامل نظامیان آمریکایی باید تاوان صلح واشنگتن با طالبان را بپردازند.
به گزارش ایرنا،طولانی‌ترین جنگ آمریکا و دو دهه درگیری در افغانستان که پس از حملات تروریستی یازده سپتامبر به راه افتاد و ده‌ها هزار تن را کشت و چهار رئیس جمهوری آمریکا را درگیر کرد، در نهایت ثابت کرد که به‌رغم هزینه سرسام‌آور مالی و جانی غیر قابل پیروزی است.
افغانها بیشترین هزینه را پرداخت کرده‌اند. طبق آمار “پروژه هزینه‌های جنگ” در دانشگاه براون که هزینه‌های پنهان جنگ‌های پسا ۱۱ سپتامبر را ثبت می‌کند، از سال ۲۰۰۱ تا اواسط آوریل دست‌کم ۴۷ هزار و ۲۴۵ غیرنظامی در این جنگ کشته شده‌اند.
به گفته دیده‌بان سازمان ملل متحد، از زمان آغاز مذاکرات صلح بین افغانها در قطر در پاییز گذشته، حملات مسلحانه و بمب گذاری علیه غیرنظامیان به سطح بی‌سابقه‌ای افزایش یافته و درگیری‌ها منجر به کشته شدن ۷۲ روزنامه‌نگار و ۴۴۴ امدادگر شده است.
دولت افغانستان تلفات در میان سربازانش را به منظور جلوگیری از افت روحیه محرمانه کرده است، اما “پروژه هزینه‌های جنگ” برآورد می‌کند که این جنگ جان ۶۶ هزار تا ۶۹ هزار نیروی افغان را گرفته باشد.
براساس گزارش سازمان ملل، این جنگ ۲.۷ میلیون افغان را به فرار از کشورشان به سمت ایران، پاکستان و اروپا وادار کرده است. حدود چهار میلیون دیگر هم درون کشورشان که مجموعا ۳۶ میلیون جمعیت دارد، آواره شده‌اند.
کشته شدن یک هزار غیر نظامی در یک ماه گذشته
“دیبورا لاینز” نماینده ویژه سازمان ملل متحد در نشست فوق العاده روز گذشته سازمان ملل متحد که برای افغانستان برگزار شده بود، گفت که در یک ماه گذشته یکهزار غیر نظامی تنها در استانهای هلنمد، قندهار و هرات کشته و یا زخمی شده اند.
آگاهان سیاسی و امنیتی افغانستان بر این باورند که مردم این کشور هزینه صلح نیابتی آمریکا را می پردازند و وضعیت امروز نتیجه صلح آمریکا با طالبان است.
«رحمت الله نبیل» رئیس سابق اداره امنیت ملی افغانستان بر این باور است که مردم افغانستان امروز هزینه سنگین صلح نیابتی زلمی خلیل زاد را می پردازند
وی در توئیتی نوشته است که افغانها امروز بهای معامله خلیل زد با طالبان را می دهد.
احمدولی مسعود برادر احمدشاه مسعود قهرمان ملی افغانستان و رئیس بنیاد مسعود نیز دیروز در سخنرانی در کابل، صلح و جنگ آمریکا در این کشور را یک پروژه دانست و گفت که طی ۲۰ سال حضور نظامی آمریکا هیچ کاری بنیادی صورت نگرفت و همه چیز یک پروژه بود.
وی با بیان اینکه نتیجه حضور آمریکا در افغانستان باعث شد که امروز کشور در سراشیبی قرار گیرد و تصریح کرد جنگ ،صلح ،دولت سازی و انتخابات همه پروژه آمریکا بود.
“مسعود” گفت که اگر طرحهای آمریکا پروژه نبود که پس از ۲۰ سال حمایت های مالی، آموزشی و فنی جهان به افغانستان ، فقط طی ۲ ماه جنگ، نصف کشور به دست نیروی طالبان سقوط نمی کرد.
“عبدالطیف نظری”کارشناس مسائل بین الملل نیز در فیسبوک نوشت با توجه به وضعیت امروز افغانستان به نظر می رسد آمریکا در افغانستان شکستی بزرگی را متحمل شده است.
وی افزود:طالبان بخش بزرگی از افغانستان را تحت کنترل خود قرار داده است و سیاست واشنگتن در راستای انتقال دموکراسی نیز شکست خورده است.
نظری با بیان اینکه آمریکا نه تنها از افغانستان خارج می شود بلکه منطقه را ترک می کند تصریح کرد پاکستان و دیگر کشورهای آسیای مرکزی پایگاهی را برای استقرار نظامیان آمریکایی در اختیار این کشور قرار ندادند.
وی اظهار داشت در شرایط حاضر، ایران، روسیه، چین، پاکستان، ترکیه و جمهوری های آسیای مرکزی می توانند، نقش مهمی را در تحولات افغانستان ایفا کنند.
به گفته وی ،ایران، روسیه و چین نه تنها در افغانستان، بلکه در اوراسیا از خاورمیانه گرفته تا قفقاز جنوبی، از دریای سیاه گرفته تا شرق مدیترانه نقش ایفا می کنند.
این استاد روابط بین الملل با بیان اینکه روند آستانه در حل و فصل مساله سوریه کارایی خود را ثابت کرد افزود:باید روند مشابه ای برای حل مشکل افغانستان اجرا شود.
وی افزود:همکاری ایران ،روسیه ،چین به نفع تمام منطقه است و همبستگی این کشورها باعث نقش برآب شدن طرح های امریکا خواهد شد و صلح پایدار را در افغانستان تامین می کند.