با وجود نصف شدن ارزش لیر و مشکلات اقتصادی ترکیه، ایرانیان دومین خریدار ملک در ترکیه هستند. اما حالا فقط مردم سرمایه‌های خود را به ترکیه نبرده‌اند. انبوه‌سازان ایرانی هم به ترکیه و دبی رفته‌اند. اما دلیل کوچ انبوه‌سازان چیست؟
به گزارش تجارت‌نیوز، از مرداد سال ۹۹ تا مرداد ۱۴۰۰، میزان تقاضای ایرانیان برای خرید خانه در ترکیه ۲۱ درصد بیشتر شده. اما در همین زمان، معاملات مسکن در تهران ۴۰ درصد کمتر شده است. با کاهش تقاضای خرید خانه در تهران، انبوه‌سازان هم به ترکیه و دبی رفته‌اند.
اما دلیل کوچ انبوه‌سازان به ترکیه و دبی چیست؟ دبیر انجمن انبوه‌سازان تهران درگفتگو با تجارت‌نیوز گفت: در ایران خریداران و سازندگان خانه نگران شرایط موجود هستند. خرید خانه در ترکیه تنها به وضعیت اقتصادی ایران ارتباط ندارد بلکه این حجم از خرید و سرمایه‌گذاری توسط ایرانی‌ها در کشورهای اطراف دلیل دیگری دارد.
رامین گوران اوریمی توضیح داد: نه تنها موقعیت خریداران بلکه موقعیت سازندگان هم در ایران تغییر کرده است. یعنی سازندگان هم برای ساخت و ساز و فعالیت‌های اقتصادی به ترکیه و دوبی مهاجرت کردند و این مساله فراگیر شده است.
دبیر انجمن انبوه‌سازان تهران با انتقاد از وضعیت ساخت و ساز در ایران بیان کرد: سازندگان در ایران برای اخذ جواز ساخت و ساز کلافه می‌شوند. یعنی سازنده باید حدود هشت ماه برای اخذ جواز دوندگی کند. این در حالی است که در ترکیه و دوبی به سرعت و کمتر از یک ماه مجوز برای سازندگان و دیگر فعالان اقتصادی صادر می‌شود.
علت کوچ انبوه‌سازان به ترکیه و دوبی چیست؟
کوچ انبوه‌سازان به کشورهای اطراف دو دلیل دارد: به نظر می‌رسد با توجه به افزایش تورم و گرانی، قدرت خرید ایرانیان برای خرید خانه در ایران کاهش پیدا کرده است.
از طرفی خرید خانه در مناطق گرانتر تهران هم کمتر شده و افراد زیادی سرمایه خود را صرف خرید خانه در کشورهای دیگر از جمله ترکیه کردهاند. بنابراین وضعیت بازار مسکن راکد است و تقاضایی برای خرید خانه وجود ندارد. از این‌رو انبوه‌سازان در ایران بیکار مانده‌اند.
دومین مساله که منجر به کوچ انبوه‌سازان شده بروکراسی اداری در ایران است. گویا کاغذبازی‌ها باعث از بین رفتن سرمایه و کوچ سرمایه‌گذاران ایرانی شده است.
اما مساله مهاجرت انبوه‌سازان علاوه بر خروج سرمایه از کشور، تاثیر منفی دیگری هم دارد. در اقتصاد ما بخش مسکن پیشران زشد اقتصادی کشور محسوب می‌شود. با توقف و یا کاهش ساخت و ساز در ایران دیگر صنایع نیز وارد رکود تازه‌ای می‌شوند و این رکود می‌تواند بر نرخ رشد اقتصادی و اشتغال تاثیر منفی بگذارد.
چرا ایرانی‌ها مهاجرت می‌کند؟
دبیر انجمن انبوه‌سازان تهران گفت: تجربه نشان داده در ترکیه خرید ملک راحت‌تر از ایران است. از طرفی مردم دنبال چشم‌انداز روشن و ثبات اقتصادی هستند.
به گفته این انبوه‌ساز چنانچه بستر برای خرید و فروش خانه آماده می‌شد شاهد کوچ مردم و سازندگان به کشورهای همسایه نبودیم. البته اگر امروز هم قوانینی در جهت حمایت از مصرف‌کننده و فروشنده مهیا شود برای اجرای آن چهار سال زمان می‌برد.
پیش‌تر مرکز آمار ترکیه گزارشی منتشر کرده که نشان می‌دهد شهروندان عراقی و ایرانی مهم‌ترین خریداران مسکن در ترکیه هستند.
از مرداد ۹۹ تا مرداد ۱۴۰۰، خرید ملک توسط ایرانیان در ترکیه ۲۱ درصد بیشتر شده و ایرانیان با خرید ۴۶۰۰ خانه در ترکیه، رتبه دوم را کسب کردهاند.
روزنامه ایران در گزارشی اعلام کرده که ایرانی‌ها، در کمتر از سه سال سه هزار و ۹۶۰ میلیون دلار را وارد جیب ترک‌ها کردند. بر اساس آنچه مرکز آمار ترکیه اعلام کرده است از سال ۲۰۱۹ تا ۱۰ ماهه سال ۲۰۲۱، ایرانی‌ها ۱۹ هزار و ۸۰۰ واحد مسکونی در کشور ترکیه خریداری کردند.
نکته قابل توجه این است که ایرانیان در حالی متقاضی خرید خانه در ترکیه هستند که شرایط اقتصادی ترکیه هم مطلوب نیست.
مطابق آمارها در سال جاری میلادی ارزش پول ملی ترکیه در مقابل دلار نصف شده است؛ این در حالی است که نرخ تورم به بیش از ۲۱ درصد رسیده است.
همچنین دنیای اقتصاد هم در گزارشی اعلام کرده بود که افرادی که در پنج سال گذشته در ترکیه خانه خریده‌اند چنانچه همین حالا آن را بفروشند و به دلار تبدیل کنند ۲۷ درصد ضرر کردهاند. این در حالیست که در همین مدت بازدهی همه بازارهای مالی ایران مثبت بوده است.
اما به نظر می‌رسد با وجود شرایط اقتصادی بد ترکیه، خرید خانه توسط ایرانیان همچنان ادامه دارد و این بار نه فقط مردم که انبوه‌سازان هم به ترکیه رفته‌اند.