معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی با اشاره به تنوع بسیار بالای استان به لحاظ گونه‌های گیاهی، جانوری و میکروارگانیسم‌ها از ذخیره ۱۵۰۰ نمونه بیولوژیک در بانک ژن اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی خبر داد.
به گزارش اعتمادساز، محمد عرفانی با اعلام عنوان کرد: تنوع اکوسیستمی استان خراسان رضوی شامل مناطق مرتفعی در بینالود و مناطق کم ارتفاعی در سرخس، دشت‌ها، بیابان‌ها و تالاب‌ها باعث شده است که تنوع گونه‌ای بسیار بالایی در سطح استان داشته باشیم.
وی افزود: نزدیک به ۲۰ درصد سطح استان در قالب مناطق پارک ملی، اثر طبیعی ملی، پناهگاه حیات وحش، مناطق شکار ممنوع و مناطق حفاظت شده، مناطق تحت مدیریت اداره کل حفاظت محیط زیست استان خراسان رضوی است که چیزی حدود ۴۱ منطقه در سطح استان است و ۲.۵ میلیون هکتار را در بر می‌گیرد.
عرفانی با اشاره به تنوع گونه بالای حیات وحش در استان اظهار کرد: از ۱۹۷ گونه پستاندار که در ایران وجود دارد، ۸۱ گونه یعنی ۴۵ درصد آن، در استان خراسان رضوی است. از تعداد ۲۳۲ گونه خزنده کشور نیز، ۶۸ گونه و شامل ۳۸ درصد آن را در استان داریم. همچنین از ۵۴۲ گونه پرنده، ۳۳۷ گونه یا به عبارتی ۶۲ درصد آن در استان خراسان رضوی وجود دارد.
وی با بیان اینکه پراکنش برخی از گونه‌ها در کشور در انحصار استان خراسان رضوی است، افزد: پراکنش کشوری برخی از گونه‌های جانوری از جمله خفاش نعل اسبی، سنجاب ناخن‌دراز، قرقاول بال نقره‌ای و جرد زارودنی منحصر به استان خراسان رضوی است.
معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی خاطرنشان کرد: تنوع اکوسیستمی و تنوع گونه‌ای در استان باعث شده است که ذخایر ژنتیکی بسیار غنی در استان داشته باشیم.
عرفانی یادآور شد: امروزه ما می‌دانیم که ذخایر ژنتیکی به عنوان سرمایه عظیم ملی است و رکن اصلی تحقیقات، پژوهش و پیشرفت‌های مختلف در حوزه بیولوژی و بیوتکنولوژی است و رشد کشور در زمینه امنیت اقتصادی، امنیت غذایی و امیت سلامت از نتایج برخورداری از این ثروت ارزشمند است.
وی گفت: با توجه به شرایط آب و هوایی مختلفی که در کشور و در استان داریم، شاهد تنوع بسیار غنی از گونه‌ها گیاهی، جانوری و میکروارگانیسم‌ها در اکوسیستم‌های خشکی و آبی هستیم که این پتانسیل و توانایی را برای کشور ایجاد می‌کند که نسبت به ثبت، شناسایی و ذخیره‌سازی ژنوم به منظور بهره‌برداری‌های علمی، پژوهشی و اقتصادی که یکی از ضرورت‌های استراتژیک جامعه است، اقدام کنیم.
عرفانی افزود: در سطح اسان خراسان رضوی ۱۲ موزه حیات وحش داریم که بالغ بر ۶۰۰ نمونه در این موزه‌ها نگهداری می‌شود، همچنین در بانک ژن حیات وحش که بانک ژن شرق و شمال شرق کشور است و به عنوان منطقه ملی و یکی از قطب‌های رسمی بانک ژن در سطح کشور است، نیز بالغ بر ۱۵۰۰ نمونه بیولوژیک حیات وحش ذخیره شده است.
وی تصریح کرد: هر گونه‌ای که قابلیت برداشت ژنی را داشته باشد از جمله حیوانات آسیب‌دیده یا گونه‌هایی که در حال تیمار هستند یا هر گونه‌ای که از متخلفان می‌گیریم، سریع نمونه‌برداری و بافت‌برداری از گونه‌ها انجام شده و به عنوان ذخیره، در بانک ژن نگهداری می‌شود که این نمونه‌های ذخیره شده به طور مستمر و هر ساله در حال افزایش است.
معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی با بیان اینکه نگهداری نمونه‌ها نیازمند تجهیزات خاصی است، افزود: یکی از مسائلی که در زمینه ذخیره نمونه‌ها وجود دارد، این است که شرایط نگهداری نمونه‌ها بسیار خاص است و در یک درجه حرارت به خصوص انجام می‌شود، بنابراین برای اینکه بتوانیم ژنوم را برای سال‌های طولانی نگهداری کنیم و آسیبی به آن نرسد به یکسری تجهیزات مثل فیزرهای فوق سرد نیاز است.
عرفانی در رابطه با تجهیزات بانک ژن تاکید کرد: در بانک ژن اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی تجهیزات تا حدودی وجود دارد ولی به دنبال این هستیم که بانک ژن رابه لحاظ برخی تجهیزات و انجام برخی از آزمایش‌ها به روز کنیم؛ چراکه هر چه بتوانیم تجهیزات در این زمینه را ارتقاء دهیم، زمینه نگهداری نمونه‌های بیشتر و با کیفیت بیشتر فراهم خواهد شد.
وی اظهار کرد: بر اساس نمونه‌های ذخیره شده، برای اولین بار در کشور تعیین نوع گونه و تعیین جنسیت گونه و اهلی یا وحشی بودن گونه را انجام می‌دهیم که به نوعی یک پزشکی قانونی حیات وحش است و این قابلیت از قابلیت‌های خاصی است که در بانک ژن شمال و شمال شرق کشور وجود دارد.
عرفانی در رابطه با کاربردهای این نمونه‌ها توضیح داد: علاوه بر کاربردهای علمی و پژوهشی، به طور کلی این ذخایر بیولوژیک در آینده در بحث امنیت اقتصادی، امنیت سلامت و امنیت غذایی تاثیرگذار خواهند بود، به عنوان مثال یک سری از گونه‌هایی که در معرض انقراض هستند، با بودن این بافت‌های بیولوژیک می‌توانیم کارهای زیادی در رابطه با این گونه‌ها در آینده انجام دهیم.
ایسنا