با آمدن دوباره طالبان در راس نظام سیاسی افغانستان اکنون در برخی محافل سیاسی داخلی و بین المللی هرازگاهی این پرسش مطرح میشود که مبنای مشروعیت حکومت این گروه چیست و آنها با کدام شیوه میخواهند قدرت سیاسی شان از نظر ملی و بین المللی مشروعیت داشته باشد؟
طالبان مشروعیت خود را از شریعت میگیرد نه مردم
دکتر امین احمدی، آگاه مسایل حقوقی و استاد دانشگاه در گفتوگو با خبرگزاری شفقنا افغانستان میگوید که از دید طالبان، مبنای مشروعیت حکومت “شریعت” است و نه مردم: «طالبان اساسا مشروعیت خود را از شریعت میگیرد نه از مردم. به لحاظ فکری و نظری هم طالبان این دیدگاه خود را در قانون اساسی شان که در سال ۲۰۰۴ آن را دوباره تایید کردند، پیشبینی نموده است.»
احمدی در رابطه به ادعای برخی مقامات طالبان مبنی بر تشکیل دوباره شورای ملی، تصریح کرد: «از دید طالبان، نهادی تحت نام شورای اسلامی میتواند وجود داشته باشد، منتها به این شیوه که امیرالمومنین آنها از هر ولایت دو یا چند نفر را بهحیث عضو تعیین کند. به این معناست که مبنای تعیین مجلس شورای اسلامی هم در واقع همان تعیینات امیرامومنین آنهاست و این زعیم است که صلاحیت دارد از هر ولایت دو یا چند نفر را به حیث نماینده تعیین کند.»
این آگاه مسایل حقوقی در توضیح چگونگی مجلس شورای اسلامی دولت طالبان، بیان داشت: «مجلس شورای اسلامی در واقع مجلس شورای “اهل حل و عقد” است که صلاحیت قانونگذاری دارد، البته به شکل محدود.»
احمدی در قسمت دیگر از صحبتهای درخصوص شریعتی که منظور طالبان است، گفت: «طالبان شریعت را مبنای مشروعیت حکومت میدانند، البته شریعتی به تعریف خود آنها، نه از نظر حقوق اساسی. مسئله مهم دیگر این است که این دیدگاه سیاسی و حقوقی طالبان، تا چه اندازه به لحاظ سیاسی و اجتماعی قابل دوام است و آیا سبب حل منازعه قدرت در افغانستان خواهد شد یا نه؛ و در نهایت، رضایت عمومی را به دست آورده میتواند یا نه! اینها محل سوال است.»
دوام حکومت طالبان بستگی به همکاری مردم دارد
این استاد دانشگاه زمینههای اجتماعی و سیاسی طالبان در کشور را در شرایط فعلی ضعیف میداند و میافزاید: «زمینههای اجتماعی و سیاسی همکاری با حکومت طالبان ضعیف است. این را هم باید اضافه کرد تا وقتی که مخالفت داخلی وجود نداشته باشد جهان هم کاری از پیش برده نخواهد توانست. مخالفت جهان بسیار محدود است و ممکن روی تحکیم پایههای اساسی حقوق بشر، حق آموزش، حق حیات و مواردی ازین قبیل تاکید بکند، ولی روی ساختار سیاسی حکومتها جامعه جهانی زیاد کار ندارد و اولویت آنها هم نیست.»
احمدی همچنین با اشاره به اوضاع جاری و آینده سیاسی کشور میگوید: «با این سیستم نمیتوانیم انتظار یک آینده خوب را داشته باشیم. آینده خوب بر اساس رضایت و توافق عمومی شکل میگیرد. تصامیم یکجانبه آینده خوب را نمیسازد.»