خودش را سرباز جبهۀ تولید و تجارت معرفی می‌کند. تاکنون در قالب ایده‌های «برند» و «تولید بدون کارخانه» در کشور سعی کرده است به عنوان یک فعال اقتصادی ضمن حمایت از سیاست‌های کلی نظام جمهوری اسلامی، توصیه‌ها و هشدارهایش را گوشزد و حتی خطرهای پیش روی اقتصاد کشور را پیش‌بینی کند و از واکنش‌ها ابایی نداشته باشد. محمدحسین روشنک سال ۱۳۳۳ در روستای معموری چشم به جهان گشود. وی پس از انقلاب به عنوان یکی از فعالان بخش خصوصی در زمینه‌های اقتصادی و اجتماعی در خراسان رضوی فعالیت کرده و اکنون مسئولیت‌های متعددی از جمله ریاست کانون کارآفرینان خراسان رضوی، کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی، اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی و انجمن کارآفرینان سازندۀ حریم رضوی را به عهده دارد. آنچه می‌خوانید، گفت‌وگوی اعتماد خراسان رضوی با این فعال اقتصادی دربارۀ وضعیت اقتصادی کنونی حاکم بر استان است.
• وضعیت اقتصادی کشور را در شرایط تحریم‌های کنونی چگونه ارزیابی می‌کنید؟
ایران بر اثر تحریم‌ها یک بار دیگر وضعیتی مشابه با جنگ جهانی دوم را تجربه می‌کند و به مرکز مبادله درگیری میان قدرت‌های جهانی تبدیل شده با این تفاوت که این بار اقتصاد ایران، بازیچه این قدرت‌نمایی‌هاست.
همزمان با شروع تحریم‌ها، کنترل وضعیت اقتصادی کشور با مشکلات و لغزش‌هایی همراه بود. در مواردی دچار اشتباه شدیم؛ برای مثال مقدار زیادی ارز 4200 تومانی برای واردات کالاها پرداختیم که این کالاها یا وارد نشدند یا وارد شدند و به سفره مصرف‌کننده نرسیدند. این اتفاق بر اثر اشتباه 20 فروردین بود و ارتباطی به تحریم‌های آمریکا نداشت. در ادامه با وجود دشواری‌ها و مشکلات اقتصادی، به دستور و مقاومت مقام معظم رهبری که از عوامل مهم پیرورزی ما بود، در برابر مشکلات و فشارها ایستادگی کردیم تا در نهایت تحریم‌ها و تهدیدهای ترامپ بی‌اثر شد و توانستیم بر اقتصاد مسلط شویم. امروزه نرخ ارز و حقوق‌ها تثبیت شده است؛ اما همچنان ایرادها و مشکلاتی در رسیدن به ثبات اقتصادی وجود دارد. همچنین در مقابل، اجازۀ وارادت کالا به صادرکننده داده شود یا احضارنامه صادراتی وی به فردی دیگر برای صادرات داده شود تا از این طریق عرضه و تقاضا به تعادل برسد و صادرات و واردات در کشور رونق یابد.
• سیاست اقتصاد مقاومتی تا چه اندازه توانسته در برابر تحریم‌ها موثر و موفق عمل کند؟
اقتصاد مقاومتی در برابر تحریم‌ها جواب داده است. من هشت سال پیش در مجموعه یادداشت‌هایم که بعدها در کتاب «اقتصاد مقاومتی» منتشر شد به این موضوع پرداختم و این سیاست را از نگاه خود تبیین کردم. اقتصاد مقاومتی به معنای روی آوردن به اقتصاد مزیت‌دار بومی است. در کتاب «مناظره خودرو و تخم مرغ» که مربوط به مناظرۀ من و مهندس ترکان طی دوران گسترش و نوسازی صنایع ایران در 20 سال گذشته است به مشکلات موجود در حوزۀ اقتصاد و تفاوت‌هایی که در تولید این دو کالا وجود دارد پرداخته‌ام.
• امروزه تولید داخلی کشور در صنایع مختلف و اقتصاد وارداتی چه وضعیتی دارد؟
ما در تولیداتی که مزیت داخلی یا اقتصاد سنتی دارند توانسته‌ایم علاوه بر تامین مصرف داخلی، بخش قابل توجهی از این تولیدات را صادر کنیم. از جمله تولیدات صنایع کشاورزی، صنایع دستی، صنایع خرد و کوچک، صنایع متوسط و… در نقطۀ مقابل، اقتصاد وارداتی ما غیرمقاوم است؛ برای مثال با وجود 250 درصد تعرفه‌گذاری برای ممنوعیت واردات خودرو با مشکلات عدیده‌ای در صنعت خودروسازی داخلی مواجه هستیم. همچنین در صنایع بزرگ به دلیل وابستگی مشکلاتی داریم.
• سیاست‌های اقتصادی کلان کشور را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
به طور کلی من سیاست اقتصادی کلان کشور را تحسین می‌کنم. اقتصاد ما تثبیت شده است و به اکثر حوزه‌ها مسلط هستیم به جز برخی حوزه‌ها مانند صنعت خودروسازی به ویژه خودروی سواری که اشتباه شکل گرفته است؛ به عنوان مثال برای طراحی صندوق عقب پژو 206 حدود 250 میلیون دلار هزینه شد که در آن زمان می‌توانستیم با این پول کمبود آب استانی مثل خراسان رضوی را جبران کنیم، کشاورزی را رونق دهیم و مانع مهاجرت مردم از روستاها به شهرها شویم. بشکند قلم‌های رانتی که در مرکز هستند و به اقتصاد کشور ظلم می‌کنند. من از قوه قضاییه می‌خواهم اگر نمایندۀ مجلسی با خودروسازها روابطی دارد، به فکر آبرویش نباشند و برای شفاف‌سازی افکار عمومی اقدام و ریشۀ این گونه ظلم‌ها به اقتصاد جامعه را نابود کنند.
• اقتصاد خراسان رضوی در شرایط تحریم چگونه است؟ چه مزیت‌هایی در مقایسه با دیگر استان‌ها دارد و با چه محدودیت‌هایی مواجه است؟
خراسان رضوی چند مزیت و چند محدودیت دارد که ابتدا به محدودیت‌های آن می‌پردازم. در طول تاریخ، دولت به ندرت در خراسان رضوی سرمایه‌گذاری کرده است. میانگین سرمایه‌گذاری دولت در استان در مقایسه با استان‌هایی مانند اصفهان، فارس، بوشهر و… بسیار پایین است. بیش از 90 درصد سرمایه‌گذاری‌ها در استان توسط بخش خصوصی صورت می‌گیرد و درصد کمی از بنگاه‌های اقتصادی دولتی یا خصولتی در استان فعال هستند. سرمایه‌گذاری نکردن دولت در خراسان رضوی باعث شده کارگران به راحتی بیکار شوند در حالی که اگر شرکتی «خصولتی» یا دولتی باشد در صورت ضرردهی آن شرکت، باز هم کارگران اخراج نمی‌شوند و از طریق وام‌ها و تسهیلات بانکی کمبودهای مالی جبران می‌شود.
محدودیت دیگر بی‌توجهی مدیران ارشد و میانی نظام به امتیازات کشورهای آسیای میانه از جمله افغانستان است که به دنبال جلب توجه غرب و امتیازات آن هستند. در نتیجه شما هیچ گونه تصمیم مرکزی برای مرزهای غیرتحریمی شرق کشور نمی‌بینید که در سطوح کلان مملکت اتخاذ شده باشد. شما نمی‌بینید که برنامه‌ای برای تامین نیازهای کشور از طریق ریل انجام شده باشد. این‌ها از محدودیت‌های هر سه استان خراسان است.
از دیگر مشکلات خراسان می‌توان به این موضوع اشاره کردکه وجود آستان قدس در استان باعث شده مدیران در مرکز به این سازمان نگاه رقابتی داشته باشند و این نگاه دستاورد مثبتی برای استان نداشته است.کمبود اختیارات مدیران استانی از دیگر مشکلات استان هاست. مدیران ارشد با نگاه درجۀ دوم و سوم، مسئولان استان و مردم را می‌بینند و خراسان نیز مشمول این نگاه مرکزمحور و محدودکننده می‌شود.
در شرح مزیت‌های خراسان رضوی می‌توان به این نکات اشاره کرد که اصل 44 قانون اساسی خود به خود در خراسان اجرا شده است؛ اقتصاد خراسان توسط بخش خصوصی شکل گرفته؛ البته این به شرطی مزیت است که نگاه مثبت مدیران ارشد کشور را نیز به همراه داشته باشد. از دیگر مزیت‌های استان وجود بارگاه مطهر علی‌بن‌موسی الرضا(ع) به عنوان یک برند باارزش است.
متاسفانه شرق کشور با منابع، استعدادها و مزیت‌های بسیار زیادی که دارد به علت کمبود امکانات و نگاههای مرکزمحوری مدیران ارشد نمی‌تواند مزیت‌های بالقوه خود را بالفعل کند. برای مثال دور تا دور استان ما مرز است در حالی که مناطق آزاد و ویژۀ تجاری و پایانۀ تخلیه و بارگیری اساسی نداریم اما در مرکز کشور با وجود نبود مرز، چنین امکانات و امتیازاتی وجود دارد.
• نهادهایی از جمله قوه قضاییه، دادگستری، نیروی انتظامی و… تا چه اندازه حامی بخش خصوصی در استان هستند؟
با این که من از طرفداران دولت تدبیر و امید هستم با اقدامات آقای رئیسی در قوه قضاییه به ویژه در شفاف‌سازی اقتصاد کشور که از درون خود قوه قضاییه شروع شده بسیار موافق هستم. امیدوارم این اقدام آقای رئیسی در مقام رئیس قوه قضاییه تداوم داشته باشد و با چاشنی تدبیر و امید ثمرات بسیاری در توجیه افکار عمومی داشته باشد.
همچنین آقای صادقی به عنوان رئیس کل دادگستری استان همواره در پیشینۀ فعالیت‌های خود به ویژه با روی کار آمدن آقای رزم حسینی موفق عمل کرده‌اند. معاونت اجتماعی و پیشگیری از جرم خراسان رضوی، آقای مرتضوی، نیز در حمایت از فعالان اقتصادی و کارآفرینان طی چند سال بسیار خوب عمل کرده‌اند به طوری که اگر در گذشته نگاه بخش خصوصی در خراسان به قوه قضاییه و دادگستری، وحشت‌آلود بود ولی اکنون نگاه امیدوارانه دارد. سطح کلان استان در مدیریت از جمله نیروی انتظامی استان که حامی کارآفرین است، نیروهای نظامی استان، مجمع نمایندگان استان و… همواره در حمایت از فعالیت‌های بخش‌خصوصی تلاش می‌کنند.
• وضع تشکل‌های بخش خصوصی در استان چگونه است؟ چه مطالبات و انتظاراتی برای رونق بیشتر اقتصاد در استان دارند؟
تشکل‌های بخش خصوصی بسیار قوی هستند. من به عنوان یکی از افراد این تشکل که چندین تشکل را مدیریت می‌کنم می‌گویم که تشکل‌های بخش خصوصی از مدیریت استان، دادگستری و همۀ نهادهای دولتی و نظارتی خراسان رضوی رضایت کامل دارند و می‌دانند که مدیران استانی دلسوز هستند و برای رفع مشکلات اقتصادی تلاش می‌کنند. این را هم می‌دانند که مدیران اختیارات کمی دارند.
خواستۀ فعالان اقتصادی بخش خصوصی این است که بین مرکز و استان تمهیداتی اندیشیده شود تا بخشنامه‌های بازدارنده به استان ابلاغ نشود و برای فعالیت تشکل‌ها ممنوعیت و محدودیت ایجاد نکنند. مدیران استانی اختیارات کمی در برابر این بخشنامه‌ها دارند و تشکل‌های بخش خصوصی خواستار واگذاری اختیارات بیشتری برای مدیران استانی هستند.
در فضای تشکل‌های بخش خصوصی تضادهایی وجود دارد از جمله تضاد منافع که در بسیاری از موارد زیان‌بار است مانند تضاد منافع بین بازرگان و تولیدکننده، بین صادرکننده با واردکننده، بین صادرکننده و تولیدکننده و…گاهی نیز تضادی وجود ندارد و برخی فعالیت‌ها در تضاد با یکدیگر تعریف شده‌اند؛ برای مثال تولیدکننده می‌گوید من می‌خواهم خودم بازرگان باشم اما با بازرگان مواجه می‌شود در حالی که این کار تخصص این فرد محسوب می‌شود و امکان این کار وجود ندارد. با ادغام وزارت صنعت، معدن، تجارت تضاد منافع میان بخش‌های اقتصاد بیشتر شده است اما به طور کلی فعالان اقتصادی و تشکل‌های بخش خصوصی هم اکنون با سامان‌دهی مثلث توسعۀ اقتصادی آقای رزم حسینی رابطۀ بسیار خوبی دارند و به خوبی عمل می‌کنند.