به همت تیم پزشکی بیمارستان فوق تخصصی رضوی مشهد، یک عمل نادر جراحی مغز و اعصاب با هدف خارج کردن جسم خارجی از مغز یک مأمور نیروی انتظامی، در پرتوی عنایت حضرت رضا(ع) با موفقیت در این بیمارستان انجام شد.
به گزارش اعتمادساز به نقل از آستان نیوز، محمد فرجی‌راد، استاد پیشکسوت جراحی مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی مشهد که انجام این عمل جراحی را در بیمارستان رضوی برعهده داشت، گفت: این عمل بر روی یکی از مأموران نیروی انتظامی که در حین انجام وظیفه و درگیری در مأموریت، ساچمه گلوله به چشمش اصابت کرده و علاوه‌بر آسیب چشمی، ساچمه به مغزش وارد شده بود، اواخر خرداد 1403 انجام شد.
وی افزود: در واقع، بررسی عکسی که از سرِ این بیمار، پس از اصابت ساچمه و آسیب چشمی گرفته شده، نشان می‌داد که این جسم خارجی بسیار ریز از قسمت تحتانی چشم به مغز بیمار وارد و در عمقِ مغز، در ناحیه «اُکسیپیتال» قرار گرفته است.
این پزشک پیشکسوت اضافه کرد: ابتدا چشم بیمار تحت درمان قرار گرفته بود چنان‌که با ترمیم چشم توسط متخصصان، بینایی او در حد قابل قبولی بازگشته بود، اما با توجه به عوارض وجود چنین جسم خارجی در مغز، بیمار تحت درمان تیم جراحی مغز و اعصاب بیمارستان رضوی قرار گرفت.
فوق تخصص نورواسکولر بیمارستان رضوی با اشاره به اینکه ساچمه مذکور بسیار ریز و به اندازه یک ارزن بود، بیان کرد: جسم‌های خارجی را به چند دلیل از مغز خارج می‌کنیم که نخست آن‌که وجود جسم خارجی ممکن است موجب عفونت شود.
وی افزود: علاوه‌براین، جسم خارجی ممکن است عوارضی در جدار عروق مغز ایجاد کند؛ در حقیقت، جسم خارجی در حین عبور در مغز، ممکن است جدار عروق را پاره کرده و خونریزی مغزی ایجاد کند.
فرجی‌راد گفت: ساچمه گلوله با سرعت‌های مختلف به ناحیه سرِ فرد، اصابت کرده و وارد مغز او می‌شود و تا زمانی که سرعت دارد، به مسیرش ادامه می‌دهد به طوری اگر سرعت آن بالا باشد، می‌تواند مغز را سوراخ کرده و از سر خارج می‌شود. در این میان، اگر از فاصله دور شلیک شده باشد، سرعتش زودتر کم و متوقف می‌شود.
وی ادامه داد: این ساچمه گلوله نیز گویا از فاصله دور شلیک شده و در عمق مغز متوقف شده بود، اما از آنجا که وزن آن سنگین و بافت مغز نیز نرم است، امکان جابه‌جایی در مغز را دارد. به طور مثال، وقتی بیمار به پشت یا پهلو بخوابد، می‌تواند در مغز جابه‌جا شده و به مجاری داخل بطن وارد شود یا مجرای عبور آب را بگیرد.
استاد پیشکسوت جراحی مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی مشهد تصریح کرد: در این میان، اگر هیچ کدام از این عوارض اتفاق نیفتد، بیمار را با مسئله مهم‌تری درگیر می‌کند و آن، روح و روانش است، به طوری که بیمار ممکن است مدام به وجود جسم خارجی در مغزش فکر کند.
فرجی‌راد گفت: این مأمور نیروی انتظامی پس از این حادثه، در راه رفتن مشکلی نداشت و فقط درگیر اختلال بینایی بود.
وی افزود: به این‌ترتیب چون بیمار علائمی خاص نداشت، کار تیم پزشکی سخت‌تر بود و در حین جراحی و جست‌و‌جوی این جسم خارجی بسیار ریز در مغز بیمار، ممکن بود به او آسیب‌های دیگری نیز وارد شده و در اصطلاح علامت‌دار شود، یعنی ممکن بود یک سمت بدن بیمار فلج و مرکز بینایی او تخریب یا یک چشمش کور شود.
فوق تخصص نورواسکولر بیمارستان رضوی تاکید کرد: خارج کردن جسم خارجی از مغز بسیار مشکل است، زیرا مغز حفره یا اعضایی نیست که بتوانید به آسانی آن را بگردید. باید بسیار دقیق با مقیاس‌های سه بعدی اندازه گرفت، لوکالیزه کرد و پس از تعیین محل، جسم را از ناحیه مورد نظر مغز، بدون آسیب خارج کرد.
وی تصریح کرد: بنابراین خارج کردن چنین جسم خارجی با یک انسزیون (برش در بافت بدن برای مشاهده بافت‌های داخلی برای انجام عمل جراحی) بسیار کوچک که باز شده و جای آن معلوم نشود و از طرف دیگر، بدون آن‌که بیمار علائم جدیدی پیدا نکند، یکی از شاهکارهای جراحی مغز و اعصاب محسوب می‌شود.
فرجی‌راد با اشاره به انتشار مقاله‌اش در خصوص گزارش انجام 12 مورد خروج ساچمه از مغز در یک مجله علمی پزشکی آمریکایی که امروزه یکی از منابع قابل استناد بین‌المللی به شمار می‌رود، گفت: این عمل‌های جراحی، حداقل شش ساعت به طول می‌انجامد، اما ما با توجه به تجربه بالا و استفاده از مقیاس‌ها و معیارهای دقیق، این عمل را در مدت حدود یک ساعت با موفقیت انجام دادیم.
وی با بیان اینکه بیمار با شرایط عمومی خوب و پایدار از بیمارستان رضوی ترخیص شده است، خاطرنشان کرد: همان‌طور که مأموران نیروی انتظامی در خدمت مردم هستند، ما پزشکان نیز در خدمت مردم و نیروهای خدوم انتظامی هستیم.
تسنیم