سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان این که افغانستان راهکار نظامی ندارد، گفت: در ۴۰ سال گذشته همواره در کنار مردم افغانستان بوده و در این برهه خطیر هم در کنار این مردم خواهیم بود.
به گزارش خبرگزاری فارس، «سعید خطیب‌زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) در نشست هفتگی با خبرنگاران که به صورت آنلاین برگزار شد، ضمن تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.
وی در ابتدا روز پزشک را به همه پزشکان فداکار ایران تبریک گفت.
* با همه طرف‌ها در افغانستان در تماسیم
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایران درباره افغانستان با بیان این‌که از نزدیک تحولات و رویدادها افغانستان را رصد می‌کنیم، گفت: با همه طرف‌ها در افغانستان در تماس مستمر هستیم.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران ضمن دعوت همه طرف‌ها به کاهش خشونت‌ها و خویشتنداری از به کارگیری خشونت، برقراری صلح، ثبات و آرامش در افغانستان را آرزو و آمال مشترک مردم افغانستان و کشورهای منطقه دانسته و امیدوار است مردم، جریانات و گروه‌های مختلف افغانستان از فرصت خروج نیروهای اشغالگر فرامنطقه‌ای جهت تشکیل دولتی فراگیر، شفاف، مسئول و پاسخگو که بازتاب دهنده ترکیب جمعیتی و قومی افغانستان باشد و دارای روابط دوستانه و همسایگی نیک در جهت ساختن افغانستانی آباد، باثبات، امن و شکوفا باشد.
خطیب‌زاده افزود: تاریخ افغانستان نشان می‌دهد بحران این کشور راهکار نظامی نداشته است. همانطور که اشغال راهکار صلح و ثبات در این کشور نبود، هیچ راهکار نظامی برای حل و فصل مسائل افغانستان وجود ندارد و همه گروه‌ها و احزاب سیاسی باید با پرهیز از توسل به زور از طریق مذاکره و گفت‌وگو موضوعات را حل و فصل کنند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران در این زمینه آماده همکاری و تسهیل در روند دستیابی به توافق بین طرف‌های مختلف در افغانستان و تسهیل گفت‌وگوها همچون قبل است. ایران در ۴۰ سال گذشته همواره در کنار مردم افغانستان بوده و در این برهه خطیر هم در کنار مردم افغانستان خواهد بود. ایران مجددا بر ضرورت توجه همه طرف‌ها به حفظ جان، مال و ناموس مردم و توجه به حقوق اقوام و زنان و احترام به حفظ آثار و ابنیه تاریخی و فرهنگی و دانشگاهی و دستاوردهای مردم افغانستان تأکید میکند و از انتقال مسالمت آمیز قدرت به دولت فراگیر استقبال میکند و امیدوار است که شورای هماهنگی تشکیل شده بتواند در این زمینه موفق عمل کند و رهبران افغانستان نیز در این حوزه همکاری نزدیکی داشته باشند.
وی گفت: در شرایط جدید حاکم بر افغانستان موج جدیدی از مهاجران شکل گرفته که ضرورت تداوم کمک‌های بشردوستانه و نقش آفرینی موثر و غیرسیاسی سازمان‌های بین‌المللی را در مساعدت و کاهش آلام و مشکلات مردم افغانستان و کشورهای مواجه با این موج مهاجران را دوچندان میکند.
* وزیر خارجه پاکستان پنجشنبه در تهران
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره سفر وزیر خارجه پاکستان به تهران هم اظهار داشت: این سفر به درخواست ایشان در روز پنجشنبه انجام خواهد شد. سفری به چند کشور دارد و درخواست دارد در تهران با همتای خود و مقامات ایران ملاقات داشته باشد.
وی ادامه داد: موضوع اصلی سفر مسائل دوجانبه و به ویژه مسئله افغانستان خواهد بود. جمهوری اسلامی ایران به عنوان رکن رکین توسعه و امنیت در منطقه و کشوری که تمام تلاش خود را کرده است با تسهیل گفت‌وگوهای بین الافغانی و در راستای صلح و ثبات پایدار، طبیعی است رایزنی‌های خود را در سطوح مختلف با کشورهای مختلف درخواست کننده و براساس ابتکار خودش داشته باشد. ان‌شاءالله این سفر هم در راستای گسترش رایزنی‌های همیشگی دو طرف انجام خواهد شد.
* مواضع ما تغییر نکرده است
این دیپلمات ارشد کشورمان درباره اظهارات اولیانوف نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی و آغاز دور بعدی مذاکرات برجام گفت: در این تغییر و تحولاتی که در قوه مجریه جمهوری اسلامی ایران در حال وقوع است، ممکن است برخی تغییرات صورت بگیرد.
خطیب‌زاده افزود: البته مواضع حاکمیتی جمهوری اسلامی ایران همان مواضعی است که بارها اعلام کردیم و طرف‌های مقابل به هیچ وجه نباید به دنبال سوءمحاسبات باشند و باید بدانند که مواضع ما تغییر نکرده است و رفع موثر تمامی تحریم‌های آمریکا و پایبندی کامل طرف‌های دیگر برجام به عنوان اصول مقوم هرگونه توافقی در وین برای این‌که آمریکا و دیگران تعهداتشان را اجرا کنند.
وی گفت: تاریخ پس از اطمینان از تغییر و تحولات به طرف‌های ما در ۱+۴ اعلام خواهد شد.
* ارسال سوخت به لبنان
وی درباره ارسال محموله‌های سوخت به لبنان هم گفت: تجارت عادی در حوزه مشروعی چون حوزه انرژی یک تصمیم حاکمیتی و تصمیم عادی مرسوم است. ما براساس تصمیم خودمان و اعلام نیازی که توسط دوستان و مشتریان ما انجام می‌شود، نفت و فرآوردهای خود را فروخته و باز هم می‌فروشیم. در مورد این موضوع خاص که عنوان کردید، قطعا ما نمی‌توانیم درد و رنج طراحی شده برای مردم لبنان را ببینیم. مردم لبنان مردم بسیار پرغروری هستند که با طراحی‌های پشت پرده عناصر صهیونیستی دچار مضیقه و رنج شده‌اند در حالی که هم مردم ثروتمندی هستند و هم توان دریافت محموله انرژی را دارند.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: به عنوان کشوری که تحت تحریم‌های ظالمانه و یکجانبه و فراسرزمینی آمریکا قرار داشتیم می‌دانیم برخی از این کشورها دچار اعتیاد به تحریم هستند و از درد و رنج ملت‌های دیگر استفاده‌های نامشروع سیاسی خودشان را دارند. قطعا ایران در میان کشورهایی هستند که اجازه نمی‌دهد نظام سلطه چنین برخوردهایی را با مردم منطقه صورت دهد. آن‌چه فروخته شده و خریداری شده یک موضوع طبیعی است. اعلام آمادگی می‌کنیم که اگر دولت لبنان هم مایل باشد هر مقداری که می‌خواهد برای رفع این معضل کمک خودمان را داشته باشیم.
وی درباره پناهجویان افغانستان نیز اظهار داشت: جمهوری ایران در ۴۰ سال گذشته میزبان چندین میلیون نفر از مردم افغانستان بوده است. مردم افغانستان همسایه ما هستند و از حوزه تمدنی ما هستند و پیوستگی‌های عمیقی داریم و شرط همسایگی را همواره به جا آوردیم و طبیعی است الان انتظار ما از تمامی طرف‌های افغانستانی این است که جان، مال و ناموس مردم را رعایت کنند و فضا را برای حضور مردم افغانستان فراهم کنند. البته همه کمک‌ها باید به آن سمت برود که مردم در محل زندگی خود شرایط آرامی برای زندگی داشته باشند.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی مبنی بر این‌که برخی از رسانه‌های ترکیه اعلام کرده‌اند که بین ایران و ترکیه گفت‌وگوهایی در مورد بحث مهاجران افغانستانی و حرکت آنها به سمت ترکیه انجام شده و آیا چنین گفت‌وگوهایی صورت گرفته؟ گفت: خیر.
* توصیه به آمریکا
خطیب‌زاده در پاسخ به پرسشی عنوان کرد: آمریکا به افغانستان آمد به عنوان یک متجاوز و ورودش به افغانستان مصیبت بود و خروجش هم با چه افتضاحی همراه بود. این یک درس تاریخی برای همه است. آمریکا هر کجا رفته به جای این‌که صلح و امنیت بیاورد ویرانی به همراه آورده است. ایران همه تلاش خود را کرده است که به رغم میراث شومی که آمریکا داشته منطقه‌ای آرام و همراه با صلح به همراه بیاورد. کشورهای منطقه همراه ما هستند. تصاویری که از افغانستان در آمد دل هر کسی را به درد آورد. یک شرم تاریخی برای آنهایی است که مدعی حقوق بشر هستند. لب از لب باز نمی‌کنند مگر این‌که تجاوزات خود را توجیه می‌کنند.
وی تصریح کرد: توصیه ما به واشنگتن این است که به حقوق ملت‌ها و حقوق بین‌الملل احترام بگذارد.
سخنگوی وزارت خارجه درباره اظهارات وزیر جنگ رژیم صهیونیستی نیز بیان کرد: موضوع رژیم صهیونیستی موضوع موجودیتی است که نامشروع و برآمده از ترور است و جز خشونت و ترور و ناامنی چیزی نمی‌شناسد. همه می‌دانند این رژیم با چه توطئه‌ها و طراحی‌هایی به صورت نامشروع بر سر کار آمده است.
خطیب‌زاده درباره تحولات افغانستان نیز بیان کرد: همه طرف‌ها را به خویشتنداری، گفت‌وگو و راه‌حل سیاسی دعوت می‌کنیم. هر آن‌چه در افغانستان اتفاق بیفتد و بخواهد به دولت با ثبات بینجامد باید ترکیب دولت باید بازتاب دهنده ترکیب جمعیتی و قومیتی افغانستان باشد و این از طریق راه‌حل سیاسی و گفت‌وگوهای اصیل حاصل می‌شود. موضع ما موضع ثابت بوده که این گفت‌وگو را تسهیل کنیم. از این مسیر به عنوان برادر تلاش کردیم اختلافات را کاهش دهیم و به این تلاش‌ها ادامه می‌دهیم که به افغانستان امن برسد.
سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: ایران مثل همیشه این کارها را بدون جنجال به خاطر حفظ شأن و جایگاه مردم و نخبگان افغانستانی انجام داده است. با همه طرف‌ها در تماس هستیم و سعی داریم این خشونت‌ها به حداقل ممکن برسد.
وی درباره بیانیه سه کشور اروپایی گفت: آن‌چه ایران انجام داده در پایبندی به ان.پی.تی و پادمان انجام داده و همه زیر نظر آژانس انجام شده و فعالیت‌ها و از جمله اخیر با اهداف صلح آمیز انجام شده است. این بیانیه‌های سیاسی رافع مسئولیت سه کشور اروپایی در نقض برجام نیست. این بیانیه‌ها نه تنها سیاسی بلکه غیرحقوقی هستند. این سه کشور باید پاسخ دهند بعد از خروج آمریکا از برجام و فشار حداکثری دولت متجاوز آمریکا به مردم ایران و تروریسم دولتی در حوزه اقتصادی علیه مردم ایران و حتی در حوزه سلامت و بهداشت اتفاق افتاد کجا بودند و چه بیانیه‌ای دادند و چه اقدامی کردند؟
سخنگوی دستگاه دیپلماسی بیان کرد: بهترین مسیری که اروپا می‌تواند طی کند برای احیای برجام عمل به تعهداتشان است. طی چند ماه گذشته که دولت جدید آمریکا بر سرکار آمده و گفت‌وگوهای وین در جریان بوده هیچ اقدامی در پایبندی کشورهای اروپایی در عمل به تعهداتشان نبودیم. باید این کشورها به اجرای تعهداتشان فکر کنند و پایبندی خود را نشان دهند. آنها هیچ تعهدی را متاسفانه انجام نمی‌دهند و تنها به اظهارات سیاسی و غیرمسئولانه اکتفا می‌کنند.
وی خاطرنشان کرد: تلاش می‌کنیم گفت‌وگوهای وین گفت‌وگوهای معناداری باشد اگر طرف‌های دیگر به تعهدات خود عمل کنند.
خطیب‌زاده در پاسخ به سؤالی درباره سفر وزیر خارجه ژاپن به تهران نیز اظهار داشت: این سفر در پاسخ به سفر ظریف انجام شده و موضوعات دوجانبه و چندجانبه مطرح شده و موضوع میانجیگری در این سفر مورد بحث قرار نگرفته است.
وی درباره اظهارات مایک پامپئو وزیر خارجه سابق آمریکا گفت: ایشان وقتی وزیر خارجه دولت ترامپ بود بنده همان موقع جواب‌های لازم را به ایشان دادم. دولت ترامپ را خود آمریکایی‌ها می‌گویند از جمع رذایل بود و این وزیر خارجه خودش بارها اعتراف کرده که استاد دزدی، تقبل و همه چیزهایی است که در سرویس اطلاعاتی آمریکا ساری و جاری است. ایشان نمی‌داند که برای ما شهادت در راه خدا بالاترین فوز است. صلح سازترین سردار منطقه به دست اشقیا به شهادت رسید. هم ما در آن روزها نشان دادیم و اجازه نمی‌دهیم کسانی که در این ترور ناجوانمردانه اقدام کردند بی کیفر بمانند. آن‌چه در عین الاسد انجام دادیم پاسخ تعدی آنها بود نه پاسخ شهادت سردار سلیمانی. هیچ جلسه‌ای نیست به صورت دوجانبه و چندجانبه با کشورهایی که داشتیم مگر این‌که این موضوع را پیگیری کردیم. مفسر فعلی فاکس نیوز حواسش باشد که در چه حوزه‌هایی صحبت میکند.
وی افزود: هر کس آن‌چه در افغانستان رخ داده را ببیند خواهد دید که آمریکا چه افتضاحی برای مردم منطقه و افغانستان به بار آورده است.
سخنگوی وزارت خارجه درباره به رسمیت شناختن طالبان گفت: ما به دنبال این هستیم که دولت فراگیر در افغانستان شکل بگیرد که اگر بازتاب دهنده ترکیب قومیتی و مردم افغانستان از گروه‌های مختلف باشد می‌تواند در این مسیر حرکت کند. قطعا رفتار دولت آتی افغانستان در حوزه عمل و تعهداتش است که می‌تواند این مسیر را تسهیل کند. آن‌چه برای ما اولویت دارد جان و ناموس مردم و گفت‌وگوهای فراگیر و شکل گیری دولت فراگیر در افغانستان است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره بازگشت ایران به مذاکرات وین نیز بیان کرد: متاسفانه به دلیل نقض کامل برجام توسط آمریکا و نقض قطعنامه ۲۲۳۱ و عدم پایبندی کامل طرف‌های اروپایی و طرف‌های ما در برجام به تعهداتشان در رفع تحریم‌ها زمان به نفع برجام نیست. اقدامات جبرانی ایران همه در چارچوب برجام رخ داده است. ما در چند ماه گذشته از آمریکا جز حرف نشنیدیم. آنها میراث شکست خورده ترامپ را ادامه دادند و این جای تاسف است. ما گفتیم گفت‌وگوها باید در چارچوب زمانبند و با معیار مشخص جلو برود. برجام نه تعهدی بیش و نه منافعی کمتر. این باید در وین اتفاق بیفتد اگر اتفاق بیفتد آمریکا می‌تواند به میز برجام در وین برگردد. اگر واقع نگرانه بیایند قطعا مذاکرات فرسایشی نخواهد بود و ما اجازه نخواهیم داد چنین شود.
وی اضافه کرد: آمریکا از آن روز تا به امروز هر روز بیش از پیش سرنوشت برجام را در هاله‌ای از ابهام قرار داده و به امضای رئیس جمهور خود هم پایبند نیست.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی گفت: ما با همه گروه‌های افغانستانی در ارتباط هستیم. افغانستان خسته از جنگ و خونریزی و افراط و برادرکشی‌هاست. تمام تلاش خود را به کار گرفتیم که افغانستانی با صلح و ثبات بیشتر از این مسیر ساخته شود و حتما گفت‌وگو و راه‌حل سیاسی راه‌حل پایدارتری برای افغانستان است.
خطیب‌زاده ادامه داد: آن‌چه در ایران موضع می‌گیریم براساس واقعیت‌هاست. افغانستان تنها در مسیری به صلح و ثبات می‌رسد که دولت فراگیر با رعایت حقوق تمامی مردم افغانستان و با در نظر گرفتن ترکیب قومیتی مردم افغانستان باشد. طالبان بخشی از آینده افغانستان است.
وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر این‌که آیا ایران در نشست بغداد شرکت میکند؟ اظهار داشت: اجلاس همسایگان در بغداد ابتکار جدیدی نیست و مدت‌هاست که برادران ما در بغداد آن را پیگیری می‌کردند. در سطحی که تصمیم بگیریم شرکت خواهیم کرد. منتظر دریافت جزییات از عراق هستیم و متناسب با آن حضور خواهیم داشت. نقش منطقه‌ای عراق را نقش برجسته‌ای می‌دانیم و تلاش داریم این نقش ایفا شود. این‌که در چه سطحی شرکت کنیم باید ببینیم چه هیأت‌هایی حضور خواهد داشت و این اجلاس زمانی پربارتر خواهد بود که به شمول همه کشورهای منطقه خواهد بود.
خطیب‌زاده درباره ظریف نیز گفت: ظریف باید به وظیفه خود به دانشگاه برگردد و به صورت تمام وقت در دانشگاه حضور خواهد داشت.
وی در پاسخ به سؤالی درباره برگزاری مراسم اربعین نیز اظهار داشت: در سفری که من هم به عراق داشتم گفت‌وگوهایی انجام شد و سفیر ما در عراق با مقامات عراقی گفت‌وگوهایی داشته است. باید ببینیم آیا این امکان را خواهیم داشت که اگر حتی شده به صورت محدود عاشقان اباعبدالله را در این راهپیمایی داشته باشیم. تمام تلاش وزارت خارجه و مسئولان این است که در این زمینه کمک کنیم.