همانگونه که در یادداشت قبلی ذکر شد سرمایه‌گذاری خارجی از عوامل رشد اقتصاد افغانستان در دهه نخست قرن بیست و یکم بود. در کنفرانس بن و متعاقب آن کنفرانس‌های دیگر از قبیل لندن و توکیو کشورهای خارجی وعده کمک‌های عمده و بخشودگی بدهی (سرمایه‌گذاری غیرمستقیم ) دادند و در کنار آن شرکت‌های مختلف از کشورهای گوناگون در بازار افغانستان حاضر شدند، اما مهمتربن بخش‌های حضور آنها ساخت تاسیسات زیربنایی فناوری اطلاعات بود. متاسفانه فساد و ناامنی مانند دو لبه قیچی این خط نوید بخش را قطع کرد. فساد در افغانستان کاملا رشد یافته است. این کشور رتبه 172 فساد را درگزارش «شفافیت بین الملل» در سال 2018 به دست آورده است. گرچه پنج رتبه نسبت به سال قبل رشد داشته است. طایفه‌سالاری، رشوه، بوروکراسی و عدم نظارت باعث می‌شود سرمایه‌گذاران خارجی با اکراه تن به ورود سرمایه به افغانستان دهند. با این حال چنانچه مذاکرات صلح به سرانجام برسد و در کنار آن بهبود شاخص فساد ادامه یابد می‌توان امید داشت تا زمینه حضور سرمایه خارجی فراهم شود.
پس از بررسی مشکلات سرمایه‌گذاری خارجی در افغانستان در ادامه به بررسی مهمترین سرمایه گذاران خارجی در این کشور می‌پردازیم.
چین
در حال حاضر چین بزرگترین سرمایه‌گذار در افغانستان است و گوی رقابت را از هند و ایالات متحده و دیگر کشورها ربوده است. چین، افغانستان را به مثابه دروازه ورود به غرب می‌بیند. همزمان با رشد اقتصادی چین و تثبیت این کشور به عنوان یک ابر قدرت اقتصادی، توجه چین به افغانستان جلب شده است. نکته موید این امر افزایش سرمایه‌گذاری چین در افغانستان با وجود خروج سایر کشورها از این سرزمین است.
مهمترین حوزه سرمایه‌گذاری چین در افغانستان ساخت راهن آهن و جاده و نیز زیرساخت‌های مخابراتی است. همچنین اولین مجوز استخراج نفت به کشور خارجی به شرکت نفت چین در حوزه آمودریا در شمال شرق افغانستان داده شده است.
با توجه به رویکرد خروج ایاالات متحده از افغانستان به لحاظ نظامی به نظر می‌رسد چین سعی دارد جای ایالات متحده را پر کند. جنگ تجاری پکن واشنگتن ممکن است بر تحولات افغانستان نیز اثر بگذارد ولی به هرحال چین هم اکنون افغانستان را به عنوان منطقه‌ای بکر برای سرمایه‌گذاری می‌بیند و افغانستان نیز سرمایه چین را زمینه رشد اقتصادی خود می‌داند.
این یادداشت ادامه دارد…