تحولات اخیر در منطقه از جمله عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای، شکستن تحریم سوخت لبنان، خروج نیروهای آمریکایی، چرخش موضع اسرائیل در قبال برجام همگی از معادله ای پرده برداری می کند که کفه ترازوی آن به سمت ایران سنگینی می کند.
به گزارش خبر آنلاین روز جمعه مصادف با ۲۶ شهریورماه جمهوری اسلامی ایران نهمین کشور عضو اصلی سازمان همکاری شانگهای شد، اتفاق تاریخی و مهم که با تلاش های دولت قبلی و پیگیری های دولت فعلی تحقق یافت. دولت سیزدهم که مبنای سیاست خارجی خود را تقویت روابط با همسایگان اعلام کرده حالا شاهد اولین دستاورد دیپلماتیک خود با عضویت در شانگهای و بالطبع افزایش نفوذ عمق استراتژیک خود در بین کشورهای آسیایی و تأثیرگذار است. کشورهای غربی و در رأس آن ایالات متحده آمریکا که از نفوذ قابل توجهی در کشورهای این حوزه برخوردار هستند حالا ایران را به عنوان یک بازیگر مهم و تأثیرگذار در طرف دیگر معادله می بینند. آمریکا که از زمان ترامپ کارزار فشار حداکثری علیه ایران را کلید زد تا به لحاظ اقتصادی ایران را به زانو درآورد با عزم و اراده کشوری روبروست که به دنبال استفاده حداکثری از ظرفیت های اقتصادی سازمان همکاری شانگهای است. آنهم در دوره ای که واشنگتن به طور تدریجی در حال از دست دادن هژمونی خود در منطقه با خارج کردن نیروهای نظامی است. به باور کارشناسان و تحلیلگران چنین فضایی می تواند تماما می تواند برگ برنده را در اختیار ایران قرار دهد.
کورنلیوس آدبار تحلیلگر سیاسی و کارشناس سیاست خارجی اروپا در مقاله ای برای بنیاد کارنگی نوشت: در حالی که تلاش برای احیای برجام برای بهره مندی از لغو تحریم ها از حمایت رهبر جمهوری اسلامی ایران برخوردار است، تثبیت ایران بر “عمق استراتژیک” و همچنین “محور مقاومت” آن در ماه های آینده اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد. هر دو مفهوم دارای پیامدهای ملموسی برای منطقه وسیعتر است – نه تنها در اطراف خلیج فارس، بلکه از غرب به شام و جنوب به خلیج عدن کشیده شده است. علاوه بر این ، با توجه به خروج آشفته نیروهای بین المللی از افغانستان، این مفاهیم به طور فزاینده ای بر منطقه در شرق ایران، از جمله مرز آن با پاکستان تأثیر می گذارد.
شاید دیری نپاید که سپاه قدس ایران احساس کند که نیاز به گسترش حضور خود در همسایگی شرقی ایران دارد. تهران ضمن استقبال از خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان، نگران طالبان و افزایش حضور جنگجویان اسلامگرا در آنجا است. همانطور که با گروه موسوم به دولت اسلامی در عمق عراق مبارزه کرد ممکن است مجبور به مداخله شدیدتر در افغانستان شود. در واقع ، این “محور” به طور گسترده تری نشان دهنده تلاش ایران برای همراهی با قدرت های غیر غربی در تلاش برای رهایی منطقه از هژمونی ایالات متحده است. این شامل انتخاب روسیه به عنوان شریک اصلی نظامی خود در صحنه سوریه یا چین به عنوان شریک اصلی اقتصادی خود (به ویژه ، به دلیل تحریم های گسترده ایالات متحده است که از برخورد شرکت های اروپایی با این کشور جلوگیری می کند) است.