رقابت، بستر رشد پایدار
در واپسین سال‌های قرن نوزدهم میلادی اولین مسابقات اتومبیلرانی توسط یک مجله در فرانسه بین دو خودرو و در مسیری هشت مایلی برگزار شد. شاید آن موقع همگان این موضوع را تنها به چشم یک تفریح می‌دیدند اما از قضا همین رویداد سرگرم‌کننده وابستگی و ارتباطی تنگاتنگ با یکی از دستاوردهای هیجان‌انگیز و یکی از تأثیرگذارترین اختراع‌های بشر یعنی اتومبیل داشت. بعد از گذر تمام این سال‌ها «اعتمادخراسان رضوی» تصمیم گرفته است تا دیروز وامروز «خودرو» را از دریچه‌های جدیدی بازگو کند.
گام‌هایی سریع به سوی تکامل
خودرو در ابتدا محصولی لوکس و گران محسوب می‌شد؛ به همین دلیل شاید بسیار غیرمحتمل به نظر می‌رسید که مسابقات اتومبیلرانی تا این اندازه که امروز شاهدش هستیم از سوی دولت‌ها مقبول و از طرفی مطبوع طبع مخاطبان خود در جوامع مختلف قرار بگیرد. اما همراه با رشد و پیشرفت صنعتی کشورها در گذر زمان این ورزش هم دستخوش تغییر و تکاملی شگفت‌انگیز شد.
در ۱۹۴۰ میلادی و همزمان با افزایش مالکیت خودرو، بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکایی با معضلات مرتبط با رشد ترافیک و مشکلاتی نظیر عبور و مرور و ایمنی در حمل و نقل مواجه شدند. حالا اتومبیل که وسیله‌ای اشرافی و سرگرم‌کننده قلمداد می‌شد راه خود را به زندگی روزمره مردم باز کرده بود و نقطه عطفی در رشته اتومبیلرانی رقم خورد.
جذابیت‌های رشد مهندسی
کمپانی‌های معتبر خودروسازی از جنرال موتورز تا فراری و فولکس واگن و پورشه به تدریج عرضه محصولاتی سریع‌تر و کم استهلاک‌تر را در دستور کار قرار دادند. از طرفی تیم‌ها و رشته‌های مختلف شکل گرفتند و مسابقات اتومبیلرانی روز به روز محبوبیت بیشتری پیدا کردند.
اتومبیلرانی دیگر یک ورزش و سرگرمی نبود. امروزه پیست‌های مسابقات مختلف اتومبیلرانی تبدیل شده‌اند به عرصه آزمایش و چالش صنعتی برندهای بزرگ خودروسازی و زمینه‌ساز تحقیقات و توسعه صنعت در شاخه‌های گوناگون.
اینکه نتایج توسعه این رشته ورزشی در بسیاری از بخش‌های زندگی روزمره ما ظهور و حضوری پررنگ دارد امری روشن است. بند بند زندگی مدرن امروز با فناوری و فرآورده‌های دانش مهندسی گره خورده و جایگاه خودرو و تکنولوژی‌های نوین در ورزش اتومبیلرانی در این امر انکارنشدنی است. نتایج تحقیقات تیم‌های فنی مهندسی در پروژه‌های مربوط به آماده‌سازی خودرو برای مسابقات بسیار کاربردی است و صرفاً به داخل میادین ورزشی و پیست‌های اتومبیلرانی محدود نمی‌شود. محصول تلاش آن‌ها وارد متن زندگی ما می‌شود در حالی که از آن بی‌خبریم.
صنایع مختلف و تولیدات بیشماری از محصولات بازار، خط مشی مهندسی و تکنولوژی مورد استفاده در مسابقات اتومبیلرانی را الگو قرار می‌دهند تا محصولاتی بهینه، ایمن و مقاوم به بازار عرضه کنند. از ساخت و تولید قطعات مختلف صنعتی در کارخانجات بگیرید تا ویلچر ادوات نظامی و لوازم طبیعت گردی و امکانات ایمنی در خودرو‌های تولید انبوه.
اتومبیلرانی و کاهش سوانح
توسعه ورزش اتومبیلرانی به رشد صنعتی جوامع ختم نمی‌شود. همان طور که پیش‌تر اشاره شد امروز خودرو از پرکاربردترین وسایل نقلیه برای سفرهای بین شهری و برون شهری است. برنامه‌ریزی‌های بازاریابی و فروش در کمپانی‌های خودروسازی، خرید خودرو و استفاده از خدمات این شرکت‌ها را برای بسیاری از مردم تسهیل کرده است و این به معنی تولید روز افزون خودرو در جهان است.
با افزایش عرضه خودرو حجم عبور و مرورها بیشتر می‌شود و نهایتاً داستان غم‌انگیز حوادث و تلفات جاده‌ای است که مطرح می‌شود. بسیاری از فاکتورهای ایمنی جاده‌ای و امنیت خودرو در سال‌های اخیر نتیجه بی‌چون و چرای پژوهش‌های تیم‌های تحقیقات و توسعه در مسابقات اتومبیلرانی است. به عنوان نمونه همین ترمزABS که اولین بار در مسابقات اتومبیلرانی ظهور کرد و آزمایش شد؛ فناوری جدیدی که تحولی نوین ایجاد کرد و به سرعت همه‌گیر شد. مدت‌ها قبل حتی در محصولات ایران‌خودرو و سایپا هم اجباری و مورد استفاده قرار گرفت. در واقع، حوادث و تصادفات خطرناک در هر مسابقه اتومبیلرانی منجر به ارتقای سطح امنیت خودروها در تولیدات آینده آن خودروساز می‌شود.
محبوبیتی که فلسفه دارد!
امروز همین آثار اقتصادی، فرهنگی و انسانی که نتیجه ظهور و فعالیت یک رشته ورزشی است باعث محبوبیت بی‌نظیر این رشته شده است. اکنون فدراسیون جهانی اتومبیلرانی FIA مسئول و ناظر برگزاری مسابقات اتومبیلرانی در دو دسته چرخ‌باز و چرخ بسته در حدود صد و ده گرایش مختلف است. از فرمول یک وایندی کار و دی تی ام تا فرمولا دریفت و رالی قهرمانی جهان و لمانز. شاید اغراق نباشد اگر خودرو را نمادی از زندگی مدرن بدانیم.برای عقب نماندن از قافله مدرنیسم! در شماره‌های بعدی مارا دنبال کنید.